Marihuana a schizofrenia

Jaka jest zależność między marihuaną a schizofrenią – co wiadomo o związkach przyczynowo-skutkowych? Niektóre publikacje są ze sobą całkowicie sprzeczne. Poznaj opinie i stanowiska różnych stron tego gorącego sporu!

Chyba tylko jedną rzecz można stwierdzić z całą pewnością – brakuje badań, by stwierdzić, czy konopie same w sobie mogą łagodzić albo powodować psychozy. Medycyna zna sytuacje, w których kannabinoidy zmniejszyły nasilenie objawów. Nie brakuje studiów przypadku z konkluzją, że czynnikiem wywołującym urojenia i inne problemy psychiczne była marihuana. A schizofrenia należy do najcięższych schorzeń – jej nazwa oznacza dosłownie „rozszczepienie umysłu”, czyli brak spójności pomiędzy emocjami, słowami i czynami pacjentów. Ważne, by nie mylić jej z rozdwojeniem jaźni oraz innymi formami osobowości mnogiej.

Marihuana a schizofrenia – doniesienia o łagodzeniu objawów choroby i skutków ubocznych leków

Konopie zawierają szereg substancji aktywnych, które oddziałują na mózg i cały organizm. W uzyskiwaniu pożądanych efektów najważniejsze są kannabinoidy CBD i THC. Drugi z nich, czyli tetrahydrokannabinol, wykazuje silne działanie psychoaktywne. Duże znaczenie ma ilość kannabinoidów. Istotne są także proporcje pomiędzy nimi. Ich wpływ można porównać do neuroprzekaźników, które sterują reakcjami i procesami, jakie zachodzą w ciele człowieka. Marihuana działa na układ endokannabinoidowy za pośrednictwem receptorów CB1 i CB2, zlokalizowanych w wielu narządach i tkankach. Ma wpływ terapeutyczny, ale też może powodować określone skutki uboczne – w tym zaburzenia świadomości.

Schizofrenia jest diagnozowana u pacjentów, u których przez minimum miesiąc powtarzają się objawy w postaci ambiwalentnych uczuć, spłycenia afektu, problemów z asocjacją i kojarzeniem oraz symptomy przypominające autyzm (tzw. zasada 4A). Leczenie najczęściej polega na rozmaitych formach terapii i podawaniu środków farmakologicznych. Jak na to wpływa marihuana? Schizofrenia nie ustępuje – niektórzy pacjenci mają gorsze wyniki kliniczne od tych, którzy nie stosują konopi i preparatów kannabinoidowych – ale część chorych rzadziej odczuwa objawy oraz działania niepożądane tradycyjnych leków. Na razie brakuje danych do wyciągnięcia wiążących wniosków.

Duże dawki marihuany sprzyjają psychozom, w tym schizofrenii

Takie doniesienia płyną przede wszystkim z krajów, gdzie konopie stały się legalną używką rekreacyjną. W połowie lat 90. w Danii odsetek zachorowań na schizofrenię, w których chorzy nałogowo palili marihuanę, wynosił 2%. W 2010 roku było to już 8%. Z kolei badacze z Bristol University zaobserwowali, że schizofrenicy statystycznie częściej palą jointy, a 40% z nich odczuwa w związku z tym nasilenie objawów choroby. Według części polskich psychiatrów zażycie konopi powyżej 50 razy zwiększa ryzyko wystąpienia urojeń i innych objawów psychozy. Dotyczy to również osób, które nie są obciążone genetyczną podatnością na schizofrenię.

Wpływ marihuany na psychikę jest niepodważalny. Czy kannabinoidy mogą samoczynnie przyczynić się do zaburzeń psychicznych? Prawdopodobnie nie. Choroba zwykle objawia się w wyniku oddziaływania kombinacji kilku czynników. Jedną z możliwości jest nałogowe przyjmowanie marihuany, a schizofrenii sprzyjają także:

• długotrwałe odczuwanie silnego stresu;
• traumatyczne zdarzenia;
• urazy okołoporodowe;
• infekcje wirusowe w okresie płodowym;
• inne choroby psychosomatyczne.

Marihuana, schizofrenia i proporcje kannabinoidów CBD oraz THC

Wiele wskazuje na to, że marihuana może wywołać schizofrenię głównie w sytuacji, kiedy pacjent stosuje ją w nadmiarze i/lub w zbyt młodym wieku. Nie można pominąć kwestii składu – o ile THC silnie oddziałuje na psychikę, o tyle wpływ CBD na sferę emocjonalną wydaje się marginalny. Przypomnijmy, że preparaty konopne o stężeniu THC powyżej 0,3% uznawane są w Polsce za nielegalne narkotyki – wyjątkiem jest sytuacja przepisania takiego leku pacjentowi przez lekarza. Dlatego terapie z użyciem marihuany powinny być prowadzone przez specjalistów, którzy dysponują odpowiednią wiedzą. Z kolei pacjenci muszą stosować się do zaleceń lekarskich i zgłaszać wszelkie działania niepożądane, w tym zaburzenia świadomości czy zmiany nastrojów.