L4 na wypowiedzeniu umowy o pracę – jakie zasady obowiązują przy takim zwolnieniu lekarskim?

Coraz częściej zdarza się, że pracownik otrzymujący wypowiedzenie umowy o pracę decyduje się na uzyskanie zwolnienia lekarskiego w przysługującym mu okresie. Co L4 na wypowiedzeniu oznacza dla pracodawcy, a co dla samego pracownika i czy jest zgodne z prawem?

Okres wypowiedzenia umowy to czas liczony od chwili otrzymania takiego dokumentu do chwili wygaśnięcia stosunku pracy, który regulowany jest zapisami umowy o pracę obowiązującej zarówno pracownika, jak i pracodawcę. Wymiar tzw. okresu wypowiedzenia zależny jest tak naprawdę od czasu, na jaki została zatrudniona dana osoba. Warto jednak wiedzieć, że co do zasady prawo do L4 na wypowiedzeniu masz zarówno wtedy, kiedy zostajesz zwolniony, jak i w sytuacji, kiedy sam decydujesz się odejść z pracy z własnej inicjatywy. Czy przysługuje ci w tym czasie wynagrodzenie chorobowe? Dowiedz się więcej na temat nieobecności pracownika tuż po otrzymaniu wypowiedzenia umowy i sprawdź, czy będzie możliwe otrzymanie L4 na wypowiedzeniu.

Zwolnienie lekarskie – czym jest popularne L4?

Zwolnienie lekarskie to zaświadczenie wypisywane na specjalnym druku ZUS ZLA (obecnie w formie elektronicznej e-ZLA). Stanowi ono dowód na to, że we wskazanym okresie nie jesteś w stanie wykonywać swoich zawodowych obowiązków. Dawniej pracownicy byli zobowiązani po wizycie u lekarza dostarczyć taki dokument swojemu pracodawcy w formie papierowej. Od grudnia 2018 roku powszechnie obowiązuje już droga elektroniczna. W trakcie wizyty lekarz wprowadza dane do specjalnego systemu, do którego dostęp ma także twój pracodawca (jeśli posiada odpowiedni profil) oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki temu błyskawicznie otrzymują informację o tym, jak długo nie będzie cię w pracy i w jakim trybie zostało wystawione twoje zwolnienie.

Czy L4 na wypowiedzeniu jest możliwe? Nieobecność po wypowiedzeniu umowy

Oczywiście każdy pracownik ma prawo do zwolnienia lekarskiego zarówno w trakcie trwania umowy o pracę, jak i w okresie jej wypowiedzenia, niezależnie od tego, jak długo on trwa. W ostatnich latach L4 na wypowiedzeniu to dość częste zjawisko (szacuje się, że liczba odchodzących pracowników, którzy udają się na zwolnienie stanowi około 60 procent całej tej grupy), czasem jednak zdecydowanie nadużywane. Taką sposobność niektórzy wykorzystują w celu uniknięcia obowiązków, odpoczynku (starają się o L4 na przemęczenie) czy szukania nowego miejsca zatrudnienia. Są rzecz jasna również uzasadnione przypadki zwolnienia lekarskiego w tym czasie.

Wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy w okresie wypowiedzenia umowy

W okresie trwania okresu wypowiedzenia, a jednocześnie zwolnienia lekarskiego, pracownikowi jak najbardziej przysługuje prawo do świadczeń chorobowych. Obowiązują w tym względzie te same zasady, co w przypadku standardowego L4. Pamiętaj, że jeśli dana osoba była zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony i pracowała co najmniej 3 lata, obowiązuje ją 3-miesięczny okres wypowiedzenia. W tym czasie przez pierwsze 33 dni L4 wynagrodzenie chorobowe reguluje pracodawca, a od 34. dnia świadczenie przekształca się w zasiłek chorobowy wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Nieobecność pracownika w okresie wypowiedzenia

Nagła nieobecność pracownika lub kilku pracowników, jeśli sytuacja dotyczy np. masowych zwolnień, może być dużym utrudnieniem w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, zwłaszcza jeśli chodzi o pracowników piastujących kluczowe stanowiska. Powinieneś też mieć świadomość tego, że gdy pracownik poszedł na zwolnienie po tym, jak wypowiedzenie zostało mu wręczone przez przełożonego, ten ostatni może skontrolować prawidłowość przebiegu L4. Na wypowiedzeniu także ZUS może zweryfikować obecność pod wskazanym adresem.

Jeśli popełnisz w tym zakresie wykroczenie i zostanę dowiedzione nieprawidłowości w wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego w twoim przypadku, wynagrodzenie chorobowe może zostać cofnięte nawet za cały okres wskazany na druku e-ZLA. Co więcej, pracodawca może podjąć decyzję o zwolnieniu cię w trybie dyscyplinarnym, co zostanie odnotowane w twoim świadectwie pracy. Taka adnotacja niekoniecznie będzie mile widziana na rynku pracy. Ukarany zostaniesz również wtedy, kiedy okaże się, że w czasie takiego zwolnienia podjąłeś inną pracę zarobkową.

Zwolnienie pracownika w okresie trwania zwolnienia

Czy można podjąć oficjalną decyzję o zwolnieniu podwładnego w okresie, kiedy od jakiegoś czasu przebywa on na zwolnieniu lekarskim? Przepisy Kodeksu pracy głoszą, że co do zasady nie ma takiej możliwości (podobne jak w przypadku pracownika na urlopie wypoczynkowym). Od tej reguły jest jednak kilka wyjątków. Pracodawca może więc rozwiązać stosunek pracy z osobą przebywającą na L4, jeśli:

• niezdolność do pracy spowodowana chorobą trwa dłużej niż 3 miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, a także gdy łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – jeśli tylko pracownik pracował w danej firmie co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy nastąpiła z powodu wypadku przy pracy albo tzw. choroby zawodowej;
• doszło do usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innej przyczyny niż wyżej wymienione, która trwa przynajmniej miesiąc.

Jako pracodawca nie możesz wypowiedzieć umowy, jeśli twój podwładny przebywa na L4 z powodu opieki nad chorym dzieckiem i pobiera z tego tytułu zasiłek. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku choroby zakaźnej, np. gruźlicy. Co ciekawe, z kolei pracownik przebywający na takim zwolnieniu może złożyć wypowiedzenie umowy ze swojej strony, jeśli w okresie jego trwania podejmie decyzję o chęci zmiany miejsca zatrudnienia.

Wypowiedzenie umowy o pracę w okresie zwolnienia

Wzięcie L4 na wypowiedzeniu to rozległy temat, jednak warto przyjrzeć się także możliwości wypowiedzenia umowy ze strony pracownika, który już na takim zwolnieniu przebywa. Z różnych przyczyn możesz podjąć decyzję o tym, że chcesz zmienić pracę. Prawo dopuszcza taką możliwość, jednak musisz zadbać o to, by doręczenie wypowiedzenia było skuteczne, a więc by pracodawca miał okazję się z nim zapoznać. Powinieneś przekazać mu dokument w formie papierowej. Oczywiście, będąc na zwolnieniu, nie możesz pojawiać się w zakładzie pracy, dlatego często pozostaje droga pocztowa albo wysyłka pocztą elektroniczną w postaci skanu dokumentu. Możesz również przekazać dokument przez kogoś z grona swoich znajomych lub kolegów z pracy.

Prawo do świadczeń chorobowych po ustaniu stosunku pracy

Kiedy zakończył się twój stosunek pracy w danej firmie, ale okres niezdolności do jej wykonywania rozpoczął się jeszcze wcześniej i trwa przez co najmniej 30 dni bez żadnej przerwy, świadczenie chorobowe przysługuje ci za cały okres zwolnienia lekarskiego. Obowiązują tutaj jednak dwa warunki:

• okres niezdolności do pracy musi nastąpić nie później niż 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia;
• następuje nie później niż 3 miesiące od ustania tytułu ubezpieczenia w przypadku choroby zakaźnej.

Nowe przepisy wprowadzone w 2022 roku przewidują, że pracownikowi należy się w takiej sytuacji zasiłek chorobowy, jednak nie dłużej niż za okres 91 dni.

Są także okoliczności, w których po ustaniu zatrudnienia ZUS nie wypłaci świadczenia. Zdarzy się tak, gdy pracownik:

• posiada prawo do emerytury albo renty;
• prowadzi dodatkowo działalność zarobkową lub podjął działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia ubezpieczeniem chorobowym;
• ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
• nie nabył prawa do zasiłku w czasie trwania ubezpieczenia (zatrudnienia) z powodu nieprzepracowania wymaganego okresu wyczekiwania;
• utracił tytuł do ubezpieczenia po zakończeniu się pełnego okresu pobierania zasiłku chorobowego.

L4 na wypowiedzeniu umowy o pracę jest jak najbardziej możliwe i do tego zgodne z prawem. Obowiązują w tym względzie jednak pewne warunki, które należy spełnić, by móc uzyskać w tym czasie świadczenie pieniężne. Pamiętaj, że okres wypowiedzenia może być różny w zależności od tego, na jak długo podpisałeś z pracodawcą umowę i ile lat u niego przepracowałeś. Jeśli jesteś związany z firmą od ponad trzech lat, obowiązuje trzymiesięczny okres wypowiedzenia. Z kolei gdy pracujesz w firmie przez mniej niż 3 lata, ale więcej niż 6 miesięcy, na wypowiedzeniu możesz spędzić jeden miesiąc. Gdy jednak nie przepracowałeś jeszcze pół roku, twoje wypowiedzenie będzie obejmować dwa tygodnie.