Od którego tygodnia ciąży można dostać zwolnienie lekarskie? Ciąża a zwolnienie chorobowe

Zwolnienie lekarskie przysługuje ubezpieczonemu pracownikowi w sytuacji pogorszenia stanu jego zdrowia bądź gdy musi sprawować opiekę nad chorym członkiem rodziny. Zaświadczenie to wystawia lekarz bez względu na jego specjalizację. W zależności od dolegliwości, z którą zgłaszamy się na badanie, lekarzem zlecającym zwolnienie chorobowe może być lekarz pierwszego kontaktu, laryngolog, stomatolog, felczer sprawujący opiekę w szpitalu… Zwolnienie lekarskie może wystawić nawet upoważniony do tego asystent medyczny.

Zaświadczenie to przysługuje także w trakcie ciąży i tutaj może pojawić się wątpliwość, od którego tygodnia ciąży można dostać zwolnienie lekarskie? Co może robić ciężarna na zwolnieniu, a czego powinna unikać? Jakie przysługuje jej wynagrodzenie? O wszystkim przeczytacie Państwo w dalszej części artykułu!

Od którego tygodnia ciąży można dostać zwolnienie lekarskie?

O długości zwolnienia lekarskiego przysługującego kobiecie z tytułu ciąży decyduje tylko lekarz. Może się więc zdarzyć, że ciężarna pracownica będzie przebywać na zwolnieniu chorobowym od momentu wykrycia ciąży aż do porodu. Nawet długość wypłacania zasiłku chorobowego to przewiduje – w większości sytuacji świadczenie to przyznawane jest pracownikom na zwolnieniu lekarskim maksymalnie łącznie przez 182 dni, natomiast w przypadku ciąży limit ten wynosi 270 dni, a więc 9 miesięcy. Sprawy kobiecie – ciąża, poród, połóg – są zresztą najczęstszą przyczyną wystawiania zwolnień lekarskich w Polsce. Co ciekawe, kobiecie ciężarnej przysługuje 270 dni zwolnienia lekarskiego nawet jeżeli pogorszenie stanu jej zdrowia nie jest bezpośrednio związane z ciążą.

Głównym powodem wysłania ciężarnej na zwolnienie lekarskie jest jej samopoczucie. Lekarz wystawiający zaświadczenie może zlecić przerwę w pracy i odpoczynek w warunkach domowych np. jeżeli występuje zagrożenie poronienia bądź porodu przedwczesnego. Zwolnienie lekarskie może zostać wystawione również, jeśli warunki pracy ciężarnej narażają ją na duży stres lub są zwyczajnie niebezpieczne dla jej obecnego stanu.

Podsumowując, to, od którego tygodnia ciąży można dostać zwolnienie lekarskie, zależy głównie od lekarza, ale i od stanu samej ciężarnej. Kobieta może zarówno spędzić całą ciążę na przerwie od pracy, jak i udać się na nią dopiero, gdy ciąża stanie się zaawansowana.

Ile wynosi wynagrodzenie dla ciężarnej na zwolnieniu lekarskim?

Tak jak w przypadku pozostałych niedogodności, będących przyczyną wysłania pracownika na zwolnienie lekarskie, ciężarnej należy się przez pierwsze 33 dni zwolnienia wynagrodzenie chorobowe. Wysokość tej kwoty w sprawie ciąży wynosi 100% dotychczasowego średniego wynagrodzenia.

Po upłynięciu 33 dni, pracownica otrzymuje zasiłek chorobowy, z którego może korzystać maksymalnie przez 270 dni w ciągu roku. Wyjątek stanowią ciężarne, które przebywają na urlopie bezpłatnym lub urlopie wychowawczym – im wyżej wymienione świadczenie nie przysługuje.

Czy ciężarną przebywającą na zwolnieniu lekarskim można zwolnić?

W większości przypadków ciąża chroni kobietę przed zwolnieniem z miejsca pracy. Wyjątkiem jest np. zwolnienie dyscyplinarne, które nastąpiło wskutek rażącego łamania zasad przez ciężarną.

Co ciekawe, ochrona przed zwolnieniem obowiązuje nawet w sytuacji, w której fakt o ciąży wyszedł dopiero po zwolnieniu pracownicy, czyli – jeżeli kobieta straciła pracę w momencie, w którym była w ciąży, ale wówczas o tym nie wiedziała, ma prawo odwołać się od decyzji pracodawcy, zaś rozwiązanie umowy może stracić na wartości.

Co ciężarna na zwolnieniu lekarskim może robić, a czego powinna unikać?

Ta kwestia uwarunkowana jest rodzajem zwolnienia wystawionego ciężarnej: chodzącego bądź leżącego. Zwolnienie chodzące upoważnia kobietę do wykonywania szerokiego wachlarza czynności, aczkolwiek nie powinny one wykraczać poza cele zwolnienia. Przy zwolnieniu leżącym natomiast zakres czynności dozwolonych ciężarnej jest bardzo ograniczony. Jedyne aktywności, jakich może się podejmować, muszą być związane z zaspokojeniem podstawowych potrzeb życiowych, np. pójściem do apteki. Bez względu na rodzaj zwolnienia, ciężarnej zabrania się wykonywanie jakiejkolwiek pracy.

Podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim ciężarna powinna stosować się do zaleceń lekarza i wykorzystać przerwę od pracy na odpoczynek i powrót do sprawności umożliwiającej wykonywanie zawodu.

Co w przypadku nadużycia zwolnienia lekarskiego przez ciężarną? Możliwość kontroli ze strony ZUS-u

Jeżeli pracownica mimo to nie będzie stosować się do wyznaczonych zasad, pracodawca i ZUS mają prawo przeprowadzić kontrolę w celu ustalenia, czy zwolnienie lekarskie wykorzystywane jest zgodnie z jego przeznaczeniem. Czynności zabronione wykonywane przez ciężarną na zwolnieniu lekarskim stanowią podstawę do np. odebrania zasiłku chorobowego.

Kontrola powinna odbyć się na miejscu wskazanym na zwolnieniu lekarskim, którym w większości przypadków będzie adres zamieszkania ciężarnej. Jeżeli kobiety nie będzie w domu na czas niezapowiedzianej wizyty ZUS-u, kontroler poinformuje ją o tym na piśmie. Dzięki temu ciężarna ma szansę wytłumaczyć się ze swej nieobecności, jeżeli musiała udać się np. do lekarza czy sklepu. W takim wypadku kontrola zostanie powtórzona.