Ból głowy rodzaje – jak je rozpoznać i w jaki sposób je zwalczać? Dowiedz się więcej

Bóle głowy to powszechnie spotykana przypadłość w dzisiejszych czasach. Nie sposób znaleźć osobę, która ani razu w swoim życiu nie zmagała się z tą dolegliwością. Znaczna część społeczeństwa ma to nieprzyjemne doświadczenie za sobą przynajmniej kilka razy, a zdarzają się nawet tacy, którzy mierzą się z tą dolegliwością niemal każdego dnia. Bóle głowy pojawiają się w różnych okolicznościach i sytuacjach, mają różne umiejscowienie, natężenie i charakter. Mogą także świadczyć o wielu różnorodnych chorobach, ale wcale nie muszą. Zatem jak rozpoznać, jaki konkretnie ból głowy nam doskwiera? Jak je rozróżnić i co może być skutecznym lekarstwem? O bólach głowy rodzajach w poniższym artykule. 

Bóle głowy rodzaje – czy jestem na coś chory/a?

Zwykle gdy odczuwamy ból głowy, nie od razu przypisujemy go do jakiejś określonej choroby. Wydaje nam się, że to nic groźnego i nieszczególnie przejmujemy się tą dolegliwością. Bierzemy środki przeciwbólowe, aby zniwelować ból, nie zastanawiając się, co leży u jego podłoża. W większości przypadków po pewnym czasie dolegliwości bólowe mijają, my wracamy do codzienności i zapominamy o bólu głowy aż do kolejnego nieprzyjemnego incydentu. Czy to słuszne postepowanie?

Z całą pewnością nie każdy ból głowy musi bezwzględnie świadczyć o tym, że jesteśmy na coś chorzy. W znacznej części przypadków okazuje się, że pojawia się on samoistnie. Taki ból głowy nazywamy pierwotnym. Sam w sobie jest objawem i nie stanowi symptomu innego schorzenia, nie dochodzi do niego poprzez infekcje, uszkodzenia czy obecność toksycznych substancji w  organizmie. Może prowadzić do niego na przykład nieprawidłowy proces przepływu neuroprzekaźników w mózgu. 

Czym natomiast są bóle wtórne? Te z kolei są objawem towarzyszącym jakiejś innej chorobie, która rozwija się w naszym organizmie (często są to wszelkie schorzenia układu nerwowego). Może powodować je szereg czynników: różnorodne choroby oczu, zatok, nosa, uszkodzenia kręgosłupa, zaburzenia wewnętrznego stanu równowagi organizmu, oddziaływanie substancji chemicznych lub wszelkie zakażenia i infekcje. 

Aby w przypadku bólów głowy rodzaj został dokładnie i trafnie określony, niezbędna jest konsultacja z lekarzem specjalistą. 

Umiejscowienie bólu głowy – co oznacza?

Ból głowy jest stosunkowo szeroką pod względem kryteriów dolegliwością. Jednym z podziałów, które wyróżnia się przy klasyfikacji tego objawu, jest wyróżnienie miejsca jego występowania. Głowa nie zawsze boli z tyłu lub u  nasady nosa, o czym z pewnością wielu z nas miało okazję przekonać się na własnej skórze. W którym miejscu głowa może boleć i co o tym świadczy?

• Ból z przodu głowy – ta dolegliwość bardzo często świadczy o migrenie. Może być także symptomem napięciowego bólu głowy, a gdy pojawia się w okolicach twarzy czy nasady nosa – bardzo możliwe, że daje znać o  pojawieniu się stanu zapalnego w zatokach.
• Ból po jednej ze stron głowy – zwykle podobnie jak ból umiejscowiony z  przodu głowy, może wskazywać na migrenę. Innym powodem występowania tej dolegliwości po prawej lub lewej stronie głowy może być przeciążenie mięśni karku i barków, infekcje w jamie ustnej i uszach. 
• Ból z tyłu głowy – może mieć wiele przyczyn i świadczyć o różnych schorzeniach. Do najczęstszych zalicza się nadciśnienie tętnicze lub przeciążeń lub chorób zwyrodnieniowych karku. Ból w okolicach potylicy może jednak sygnalizować o wiele poważniejsze choroby, na przykład krwotok podpajęczynówkowy lub guza mózgu.
• Ból w okolicach skroni – podobnie jak ból potylicy, ma wiele źródeł pochodzenia. Jednym z najczęściej podawanych jest ból napięciowy oraz wszelkie infekcje bakteryjne czy wirusowe. 

Migrena – najważniejsze informacje 

Migrena to jeden z bólów głowy, który klasyfikuje się jako pierwotny. Jest tak powszechnym schorzeniem, iż w społeczeństwie niemal każdy ból w okolicach głowy określany jest jej mianem. Jednak jest to dosyć mylne i niepoprawne, gdyż migrena objawia się bardzo charakterystycznie. Wystąpienie tego schorzenia dzieli się na cztery fazy:

1. Faza zwiastunów – na tym etapie, który może pojawić się już kilkadziesiąt godzin przed wystąpieniem ataku migreny, pojawiają się takie sygnały jak ogólne rozbicie i zachwianie wewnętrznej równowagi. Chory odczuwa zmęczenie, trudniej mu o skupienie uwagi i koncentrację. Mogą wystąpić także kłopoty z apetytem oraz wrażenie sztywności mięśni karku.
2. Faza aury – występuje na krótko przed pojawieniem ataku bólu. Nie jest jednak obecna zawsze, istnieją bowiem typy migren, które nie są poprzedzone aurą. Faza ta jest bardzo uciążliwa i nieprzyjemna. Wiążą się z nią takie symptomy jak wymioty i nudności, nadwrażliwość na dźwięki i  jasne światło oraz ogólne rozdrażnienie. Mogą pojawić się również problemy z utrzymaniem równowagi, zaburzenia ruchu i mowy, a także widzenia. 
3. Faza bólu – trwa od kilku do nawet kilkudziesięciu godzin. Ból migrenowy występuje zazwyczaj po jednej stronie głowy, jest uciążliwy i pulsujący. Może narastać od umiarkowanego, aż po naprawdę silny. Warto wspomnieć, iż jego objawy może nasilać próba aktywności ruchowej. 

Przyczyny występowania migreny nie zostały do tej pory jeszcze jednoznacznie określone. Podaje się jedynie czynniki, które mogą sprawić, iż dana osoba jest na ataki migrenowe narażona bardziej niż inne. Oto kilka z nich:

• Narażenie na przewlekły stres i rozchwianie emocjonalne,
• Nadmierny wysiłek fizyczny,
• Niedostateczna ilość snu lub odwrotnie, zbyt długie spanie,
• Zmiany ciśnienia,
• Przebywanie w dużym hałasie lub w narażeniu na intensywne światło,
• Spożywanie niektórych pokarmów jak np. czekolada, sery zwłaszcza pleśniowe, wino czy niektóre gatunki ryb i mięs,
• Zażywanie określonych typów leków,
• Co ciekawe, na migrenę o wiele częściej narażone są kobiety. 

Ból głowy rodzaje – napięciowy ból głowy 

Dolegliwości określane jako napięciowy ból głowy również zalicza się do bólów o podłożu pierwotnym, czyli występujących samoistnie. Jest to najpowszechniejszy typ dolegliwości bólowych w obrębie głowy wśród społeczeństwa. Ma on tępy charakter, a cierpiący odnosi wrażenie uciskania w  czaszce. Ten rodzaj bólu występuje obustronnie i trwa od kilkudziesięciu minut do kilku godzin. Jest naprawdę uporczywy i może wykluczyć chorego z  wykonywania jego codziennych czynności w domu i pracy. Wyróżnia się dwa typy napięciowych bólów głowy ze względu na częstotliwość występowania objawów:

1. Ból epizodyczny – trwa mniej niż 15 dni w miesiącu, a zaobserwowane objawy pojawiają się w okresie do trzech miesięcy. 
2. Ból chroniczny – to taki, którego trwanie przypada na ponad 15 dni w ciągu jednego miesiąca. Powstaje on na skutek pogłębienia mocy i  częstotliwości objawów bólu epizodycznego. Atak bólowy w tym przypadku może utrzymywać się nawet cały dzień.

Co jest przyczyną napięciowych bólów głowy? Przede wszystkim stres, przemęczenie i trudna sytuacja psychiczna pacjenta. Bezpośrednie przyczyny nie zostały do końca wyjaśnione, jednak podejrzewa się, że ten typ objawów wyzwala stałe i nadmierne spięcie mięśni szyi i głowy, które stymulują pień mózgu, tym samym powodując dolegliwości bólowe. 

Klasterowy ból głowy

Mówiąc o bólach głowy rodzajach nie sposób nie wspomnieć o  klasterowym bólu głowy. Jest to tym stosunkowo najrzadziej występujący, jednak o największym natężeniu i sile dolegliwości. Ból klasterowy, podobnie jak dwa poprzednie, jest samoistny. Ataki zdarzają się zazwyczaj o tych samych porach (przeważnie nocą), trwają od kilkunastu do kilkudziesięciu minut i zwykle występują mniej więcej od dwóch do ośmiu razy na dobę. Ból zlokalizowany jest w okolicach oczodołów (za okiem), w obrębie twarzy lub skroni. 

Ból klasterowy jest niezwykle odporny na środki przeciwbólowe. W przypadku nastąpienia ataku klasyczne tabletki nie zdają egzaminu, gdyż nie tylko siła ich działania jest zbyt słaba, ale także czas wchłaniania substancji czynnych jest zbyt długi. Nagły i silny ból wymaga szybkiego dotarcia leku do miejsca bólu, dlatego w tego typu dolegliwościach stosuje się specjalne spraye do nosa. Dzięki temu skraca się drogę, jaką musi przebyć środek, przyspieszając tym samym niesienie ulgi cierpiącemu. 

Co leży u podstaw tego schorzenia? Dzisiejsza medycyna nie jest w stanie tego jednoznacznie stwierdzić. Istnieją jednak podejrzenia, że ból klasterowy może powstawać w części mózgu zwanej podwzgórzem, które reguluje rytmy biologiczne. 

W leczeniu bólu głowy rodzaj objawów ma duże znaczenie. W przypadku klasterowego bólu głowy stosuje się leczenie farmakologiczne, przejściowe i  profilaktyczne. 

Jak skutecznie radzić sobie z bólem głowy?

Jeżeli dolegliwości bólowe są uciążliwe i powtarzają się chronicznie, uniemożliwiając prawidłowe funkcjonowanie, konieczna jest wizyta u lekarza. Umożliwi to dokładną diagnostykę i wykluczenie występowania innych, poważnych chorób (np. nadciśnienie, tętniak, jaskra, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych).

Mówiąc o bólach głowy rodzajach warto zwrócić uwagę na styl życia. Używki takie jak alkohol czy nikotyna negatywnie wpływają na stan zdrowia, w tym na dolegliwości bólowe głowy. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie, aktywność fizyczną i prawidłową postawę ciała. Ergonomicznie urządzone stanowisko pracy zgodnie z zasadami higieny pracy, a także zapewnienie stałego przepływu świeżego powietrza i odpoczynku oczom to klucz do zapobiegania nieprzyjemnym i uciążliwym objawom.