Ból kości ogonowej, guzicznej – kokcygodynia. Najczęstsze przyczyny, leczenie

Ból kości ogonowej – nazywanej również kością guzicznej – to w terminologii medycznej kokcygodynia lub coccygodynia. Czasami powód dolegliwości jest jasny, np. uraz po upadku na pośladki. Innym razem nie będzie jednej, wyraźnej przyczyny. Sprawdź, co zazwyczaj robią i zalecają lekarze!

Ból kości ogonowej

Kość guziczna to końcowy, dolny odcinek kręgosłupa. Jej kręgi są mocno zrośnięte, bezpośrednio łączy się z kością krzyżową. W efekcie prawidłowa ruchomość kości ogonowej pozostaje mocno ograniczona. W tym miejscu znajduje się wiele przyczepów więzadeł i mięśni. Budowa anatomiczna tej części ludzkiego ciała jest złożona – dlatego tak trudno jednoznacznie stwierdzić, co powoduje ból kości ogonowej. Czasami źródła problemu trzeba szukać poza samą kością ogonową i połączonymi strukturami ciała. Sposób postępowania zależy nie tylko od objawów i ich nasilenia, ale również diagnozy. Dlatego warto zgłosić się do lekarza.

Najczęstsze przyczyny bólu kości ogonowej – stłuczenia, złamania

Stłuczenie kości ogonowej wywołuje umiarkowany ból okolic odbytu i miednicy. Uszkodzeniu ulegają tkanki miękkie, głównie mięśnie i skóra. Czasami dochodzi do naruszenia ścianek naczyń krwionośnych, co objawia się siniakami i krwiakami. O stanie zapalnym może świadczyć obrzęk. Ból po złamaniu kości guzicznej jest zdecydowanie silniejszy, pacjenci często skarżą się na opuchlizny i problemy z normalnym poruszaniem się czy bolesne wypróżnianie.

Wiele zależy od stopnia i charakteru urazu. Przemieszczenie, nadmierna ruchomość czy odłamki po uszkodzeniu kości ogonowej mogą wymagać operacji. Stłuczeniom i złamaniom sprzyjają:

  • siedzący tryb życia;
  • przeciążenie masą ciała;
  • brak aktywności fizycznej i osłabienie gorsetu mięśniowego wokół kości ogonowej;
  • wiek;
  • wcześniejsze, niezaleczone urazy.

Bóle kości guzicznej wywołane torbielami i nowotworami

Skutki urazów mechanicznych w obrębie kości są odczuwalne praktycznie od razu po wypadku, upadku lub innym zdarzeniu. Ból pojawia się również w wyniku urazów mięśniowych, zwłaszcza mięśni dna miednica. Bywa też tak, że za dolegliwości odpowiadają zmiany morfologiczne i nowotworowe, które długo rozwijają się bez odczuwania wyraźnych symptomów. Kiedy pojawia się ból kości ogonowej o charakterze przewlekłym lub ostrym, należy udać się po pomoc specjalistów. W razie potrzeby dokładniejszych badań można wziąć zwolnienie lekarskie online.

Zobacz też  Ból piszczeli – co wywołuje ból kości piszczelowej?

Wśród potencjalnych przyczyn kokcygodynii są między innymi:

  • pilonidalna torbiel włosowa – skutek powiększania i infekcji mieszków włosowych w pobliżu kości guzicznej i krzyżowej przez długie pozostawanie w pozycji siedzącej;
  • torbiel Tavlova – wypełniona płynem mózgowo-rdzeniowym. Objawia się poprzez ból, parestezję, RLS, skurcze mięśni nóg i dolegliwości podczas oddawania moczu;
  • torbiel pajęczynówki – może osłabiać mięśnie, powodować skoliozę i wywoływać mrowienie w nogach;
  • guz kości krzyżowej;
  • rak w końcowej części przewodu pokarmowego;
  • struniak – złośliwy nowotwór kości;
  • mięsak Ewinga.

Ból kości ogonowej, guzicznej podczas okresu, w czasie ciąży, po porodzie, z powodu endometriozy

Kobiety mogą częściej odczuwać opisywane dolegliwości. Ból kości guzicznej, który nasila się podczas ruchu, często stanowi zwiastun miesiączki. Podczas ciąży dochodzi do powiększenia macicy, która może naciskać na kręgosłup. To oznacza ból kości ogonowej, który promieniuje na cały dolny odcinek osi szkieletu. Przyczyną bolesności tych okolic po porodzie są zmiany anatomiczne w układzie moczowym, rozrodczym i wydalniczym, do których może dochodzić w wyniku silnego parcia. Jeżeli problem nie słabnie i nie mija, pacjentka powinna skontaktować się z lekarzem.

Endometrioza to przerost błony śluzowej macicy – taki stan wywołuje bóle odczuwalne w wielu różnych miejscach, które często promieniują. Do charakterystycznych objawów i możliwych komplikacji należą:

  • biegunki;
  • zaparcia;
  • nudności i wymioty;
  • dyspaurenia – ból podczas stosunku seksualnego;
  • zaburzenia wieloukładowe.

Silny ból kości guzicznej w związku ze schorzeniami kręgosłupa, neuralgią, zaparciami, hemoroidami

Złamanie kości ogonowej w wyniku upadku to nie jedyne uszkodzenie kręgosłupa, które objawia się silnym bólem. Dolegliwości mogą być spowodowane:

  • dyskopatią;
  • rwą kulszową.

Kolejne przypadłości związane z układem nerwowym, która mogą wywoływać bóle kości ogonowej, są różnego rodzaju nerwobóle. Napady bólowe pojawiają się najczęściej w związku z neuralgią splotu krzyżowego – uszkodzenia korzeni nerwowych w splocie guzicznym zdarzają się zdecydowanie rzadziej. Warto wziąć L4 online, by spotkać się z neurologiem i ustalić dokładną przyczynę. Dolegliwości odczuwane w okolicach kości ogonowej powodują także zaparcia (w wyniku promieniujących bóli z układu pokarmowego) oraz hemoroidy (guzki krwawnicze, nazywane też żylakami odbytu).

Zobacz też  Powiększenie i ból węzłów chłonnych – przyczyny, objawy, leczenie

Ból kości ogonowej – objawy. Kokcygodynia przy siadaniu i wstawaniu, promieniuje do pośladka

Pacjent powinien dokładnie opisywać wszystkie symptomy i okoliczności, które nasilają ból – to pomoże w postawieniu prawidłowej diagnozy. Jest wiele możliwości i na podstawie pojedynczych objawów nie można stwierdzić, co dokładnie może oznaczać bolesność w pobliżu kości ogonowej. Należy zwrócić szczególną uwagę na:

  • ognisko bólu;
  • czas pojawienia się i utrzymywania dolegliwości;
  • inne choroby oraz wydarzenia, które mogą wpływać na obecny stan zdrowia;
  • intensywność i charakter bolesności – pulsowanie, kłucie itd.

Niektóre schorzenia wymagają konsultacji z ortopedą, inne z neurologiem, ginekologiem, urologiem, gastroenterologiem, czy onkologiem. Diagnostyka bólu kości ogonowej zależy od zgłaszanych symptomów oraz informacji, jakich udzielają pacjenci podczas wywiadu medycznego.

Jak złagodzić ból kości ogonowej? Leczenie urazów, profilaktyka, ćwiczenia mięśni

Sposób łagodzenia bólu kości ogonowej oraz leczenia pierwotnej przyczyny wynika z postawionej diagnozy – zalecenia mają charakter indywidualny, dopasowany do rozpoznanych potrzeb. Uniwersalne porady dotyczą odciążenia dolnego odcinka osi szkieletu i unikania czynności oraz sytuacji, przy który dochodzi do nasilenia dolegliwości. Zwykle należy ograniczyć ruch i aktywność fizyczną do niezbędnego minimum. Niektórzy lekarze polecają domowe sposoby uśmierzania bólu:

  • chłodne okłady;
  • kompresy z liści kapusty;
  • okłady z olejkiem rycynowym.

Nie da się całkowicie zapobiec bólom kości guzicznej, ale można ograniczyć prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Kluczową rolę odgrywają ostrożność, unikanie upadków i zbyt długiego siedzenia na twardych powierzchniach, a także regularne uprawianie sportu w bezpieczny sposób. Można też wykonywać ćwiczenia, które rozluźniają i wzmacniają określone partie mięśni:

  • biodrowo-lędźwiowe;
  • dźwigacza odbytu;
  • gruszkowate;
  • guziczne;
  • dna miednicy;
  • pośladkowe.

Leki, które mogą pomóc na ból w kości ogonowej (guzicznej)

W większości przypadków pacjentom, którzy zgłaszają dolegliwości bólowe w okolicach kości ogonowej, zaleca się leki przeciwbólowe dostępne bez recepty oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne. Najczęściej są to różnego rodzaju plastry, maści i żele do stosowania miejscowego. W niektórych przypadkach lekarze włączają silniejsze farmaceutyki, na które potrzebna jest ważna recepta online lub papierowa. Na ostry, intensywny ból często przepisywane są takie preparaty, jak:

Zobacz też  Ból pośladka – jakie mogą być jego przyczyny?

W praktyce uciążliwy ból kości ogonowej najczęściej ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni – potrzeba sięgania po środki tylko na receptę należy do rzadkości. Jeżeli objawy bólowe nie mijają, a podstawowe środki nie przynoszą odczuwalnych rezultatów, należy udać się do lekarza. Specjalista zdecyduje o odpowiednim leczeniu na podstawie zgłaszanych symptomów, stanu zdrowia, wskazań i przeciwwskazań medycznych oraz ryzyka komplikacji.


Warning: Trying to access array offset on value of type null in /alt/home/webmaster.clinicmed/www/domeny/e-lekarz24h.pl/wp-content/themes/betheme/includes/content-single.php on line 286
Jacek Górecki
Jacek Górecki
Lekarz medycyny, absolwent prestiżowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Jego pasją jest praca naukowa oraz pomaganie pacjentom w poprawie ich zdrowia i jakości życia.

Dział "Blog" na stronie e-lekarz24h.pl zawiera informacje wyłącznie o charakterze informacyjno-edukacyjnym. Treści oraz porady, które się tam znajdują, nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna. Wydawca serwisu e-lekarz24h.pl nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.