Depresja lękowa – objawy, przyczyny, leczenie

Depresja lękowa (inaczej: agitowana) to zaburzenie polegające na nieustannym odczuwaniu strachu i życiu w poczuciu zagrożenia. Tego rodzaju depresja jest ciężką postacią choroby afektywnej. Chorzy z nasilonymi objawami lęku powinni poddać się leczeniu.

depresja lękowa

Depresja lękowa wiąże się z przeżywaniem stanów lękowych, które powodują pobudzenie psychoruchowe i silne napięcie. W tym przypadku istnieje duże ryzyko pojawienia się myśli samobójczych – śmierć ma być wyzwoleniem, ucieczką od życia w nieustającym lęku. Schorzenie to może dotknąć młodych, jednak najczęściej diagnozuje się je u starszych osób, z problemami zdrowotnymi, zmagających się z myślami o nieuchronnie zbliżającym się końcu. Stąd też zamienna nazwa dla tego stanu – depresja starcza lub inwolucyjna. Depresja lękowa zaliczana jest do zaburzeń atypowych, różniących się od klasycznej depresji. Trzeba jednak zauważyć, że depresja i lęk mogą współwystępować, a osoby chore na depresję lękową często cierpią zarówno z powodu objawów depresyjnych, jak i lękowych. Jak sobie radzić z tym problemem?

Objawy depresji lękowej

W przebiegu depresji lękowej chory doświadcza objawów charakterystycznych dla depresji oraz zaburzeń lękowych. Prawdopodobieństwo rozwoju typowej depresji u osób z zaburzeniami lękowymi wynosi aż 56%, natomiast u chorych na depresję istnieje wysokie ryzyko rozwoju stanów lękowych. Oznacza to, że pacjenci mogą odczuwać znużenie i zmęczenie, brak energii, często mają tzw. nastrój depresyjny (smutek, przygnębienie, wybuchy płaczu). Nie są to jednak symptomy świadczące o rozwoju depresji lękowej. Do jej najważniejszych jej objawów należy zaliczyć:

  • ciągły lęk i poczucie życia w zagrożeniu;
  • bezsenność;
  • silne pobudzenie emocjonalne;
  • niepokój ruchowy i niemożność pozostania w miejscu;
  • bezproduktywność działań;
  • stany obniżonego nastroju;
  • urojenia;
  • myśli samobójcze.

Niekiedy osoby cierpiące na depresję neurotyczną mogą doświadczać ataków paniki, które zdarzają się niespodziewanie. To dodatkowo wzmaga poczucie lęku – chorzy boją się, że dostaną ataku w miejscu publicznym i nie będą umieli sobie z nim poradzić. Choroba sprawia, że wycofują się z życia towarzyskiego, a nawet rodzinnego. Wszystkie relacje zostają zaburzone. Wraz z upływem czasu osoba żyjąca w nieustannym lęku zaczyna miewać stany depresyjne – ma obniżony nastrój, poczucie beznadziei, nie widzi perspektyw na przyszłość. Jest również bardziej narażona na rozwój bulimii czy anoreksji. Próbuje sobie radzić na własną rękę, często sięga po alkohol i inne używki, osiągając jednak efekt przeciwny do zamierzonego.

Zobacz też  Czy depresja jest uleczalna?

Objawy somatyczne towarzyszące depresji lękowej

Poza zaburzeniami typowo psychicznymi depresji lękowej towarzyszą objawy somatyczne. Należą do nich:

  • przyspieszona akcja serca;
  • podwyższone ciśnienie krwi;
  • trudności z przełykaniem;
  • spłycenie oddechu;
  • uczucie duszności;
  • ból i ucisk w klatce piersiowej;
  • bóle i zawroty głowy;
  • biegunka;
  • świąd skóry.

Diagnostyka depresji lękowej

Według amerykańskiej klasyfikacji zaburzeń lękowo-depresyjnych istnieje 10 najważniejszych objawów, które pozwalają postawić właściwą diagnozę. W przypadku wystąpienia pięciu z nich można mówić o depresji lękowej:

  • trudności z koncentracją;
  • nadwrażliwość;
  • poczucie beznadziejności;
  • poczucie bycia bezwartościowym;
  • zmęczenie;
  • zaburzenia snu;
  • zamartwianie się;
  • czarnowidztwo;
  • drażliwość;
  • płaczliwość.

Przyczyny depresji lękowej

Przyczyny depresji lękowej i innego rodzaju zaburzeń lękowych nie zostały dokładnie poznane. Specjaliści uważają jednak, że o rozwoju schorzenia decyduje wiele różnych czynników – zwłaszcza biologiczne, środowiskowe, społeczne, kulturowe. Przypadek każdego pacjenta powinien być rozpatrywany indywidualnie. Osoby cierpiące na zaburzenia lękowe wymagają diagnostyki – konieczne jest wykluczenie innych chorób psychicznych, a także somatycznych. Wśród możliwych przyczyn psychiatrzy wymieniają:

  • uwarunkowania genetyczne;
  • podwyższony poziom kortyzolu, który wpływa na funkcjonowanie mózgu;
  • doświadczenia z dzieciństwa;
  • pewne cechy osobowości – nadmierne ambicje, perfekcjonizm.

Depresja lękowa a nerwica lękowa

Objawy lękowe pojawiają się zarówno przy depresji lękowej, jak i nerwicy. Są to jednak różne schorzenia i nie należy ich ze sobą utożsamiać. Nerwica lękowa obejmuje wiele różnych zaburzeń – agorafobię, fobie społeczne, inne izolowane postaci fobii. Typowe objawy nerwicy lękowej to ataki paniki, symptomy somatyczne jak ból brzucha czy głowy, fobie.

Jak leczyć depresję lękową?

Jak dotąd nie powstał lek nakierowany na leczenie depresji lękowej, dlatego najczęściej wykorzystuje się leki przeciwdepresyjne. Preparaty te znoszą uczucie lęku, uspokajają, ułatwiają zasypianie, poprawiają komfort życia, umożliwiają normalne codzienne funkcjonowanie. Każdy z tych leków dostępny jest jedynie na receptę (może to być recepta online). Lęk i depresja leczone są przy pomocy preparatów takich jak:

Zobacz też  Silna depresja – objawy fizyczne. Czy problemy somatyczne świadczą o zaburzeniu

Efekt wyciszenia odczuwalny jest już po kilku dniach stosowania leków. Niestety, poprawy nie doświadczają wszyscy pacjenci, dlatego psychiatrzy stosują także środki przeciwlękowe (benzodiazepiny). Długotrwałe stosowanie tego rodzaju leków może skutkować zaburzeniami funkcji poznawczych. Innym lekiem wykorzystywanym w leczeniu depresji lękowej są preparaty przeciwpsychotyczne. Trzeba jednak pamiętać, że przepisać może je tylko lekarz na podstawie diagnozy. W przypadku nasilających się zaburzeń konieczna jest wizyta u specjalisty – może to być także konsultacja lekarska online.

Leczenie zaburzeń lękowych – dostępne rodzaje terapii

W leczeniu zaburzeń tego rodzaju stosowana jest również psychoterapia, głównie terapia poznawczo-behawioralna, która ma pomóc pacjentowi zrozumieć lęki i nauczyć się z nimi sobie radzić. Inne metody wspomagające leczenie zaburzeń depresyjnych to terapia psychodynamiczna oraz interpersonalna. Specjalista dobiera najlepszy sposób – może to być postępowanie długoterminowe (trwające rok i dłużej) lub krótkoterminowe (3-6 miesięcy). Leczenie ma na celu zmianę błędnych schematów myślowych pacjenta.

Terapia krótkoterminowa obejmuje leczenie farmakologiczne, ćwiczenia relaksacyjne, zajęcia z jogi, ale także terapię psychodynamiczną, poznawczo-behawioralną, interpersonalną. Ta metoda ma na celu złagodzenie niepożądanych objawów oraz poprawę jakości życia pacjenta. Terapia długoterminowa wykorzystuje podejście psychodynamiczne i psychoanalityczne. Celem jest całkowite wyleczenie chorego, który ma uzyskać całkowitą samodzielność emocjonalną. W trakcie leczenia pacjent ma mówić o swoich życiowych doświadczeniach, o tym, czego się boi. Terapia jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie, skąd tak wysoki poziom lęku. Ponieważ depresja lękowa ma tendencje do nawrotów, chorzy uważają, że leczenie nie przynosi rezultatów i rezygnują z pomocy specjalisty. Aby można było osiągnąć dobre rezultaty, potrzeba czasu, cierpliwości i samozaparcia.

Jak radzić sobie z lękiem?

Depresja i zaburzenia lękowe mogą mieć różne nasilenie, jednak zawsze wpływają niekorzystnie na komfort życia. Męczące są zarówno objawy psychiczne, jak i somatyczne (np. zaburzenia układu pokarmowego, bóle głowy). Chory nie ma możliwości realizować się zawodowo, uczestniczyć w życiu społecznym, a często także rodzinnym. U osób z depresją lękową obserwuje się tendencje do izolowania. Podczas terapii pacjent otrzymuje wskazówki co do dalszego postępowania, jednak ogromną rolę mają do odegrania najbliżsi chorego. . Potrzebuje on dużo czułości i uwagi – rodzina musi wykazać się wyrozumiałością i cierpliwością. Istotne jest, aby zdać sobie sprawę z tego, że apatia, zaburzenia nastroju są wynikiem choroby, problemów ze zdrowiem psychicznym. Warto także uświadamiać najbliższych, że całkiem normalne są epizody nasilenia objawów i lepszego samopoczucia (występują przy zaburzeniach o charakterze depresyjnym). Niekiedy pacjent potrzebuje kilku dni na odpoczynek – w takiej sytuacji przyda się L4, które może wystawić także lekarz podczas telekonsultacji (e-zwolnienie online).

Zobacz też  Depresja – rodzaje, przyczyny, leczenie

Uogólnione zaburzenia lękowe z jednoczesnymi stanami depresyjnymi wymagają leczenia. Chory powinien poszukać pomocy u lekarza, bo tylko dzięki wsparciu uda mu się poprawić komfort życia i odzyskać radość.


Warning: Trying to access array offset on value of type null in /alt/home/webmaster.clinicmed/www/domeny/e-lekarz24h.pl/wp-content/themes/betheme/includes/content-single.php on line 286
Jacek Górecki
Jacek Górecki
Lekarz medycyny, absolwent prestiżowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Jego pasją jest praca naukowa oraz pomaganie pacjentom w poprawie ich zdrowia i jakości życia.

Dział "Blog" na stronie e-lekarz24h.pl zawiera informacje wyłącznie o charakterze informacyjno-edukacyjnym. Treści oraz porady, które się tam znajdują, nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna. Wydawca serwisu e-lekarz24h.pl nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.