Krosta na języku. Przyczyny powstawania, leczenie krostek

Dokuczliwe wykwity na powierzchni języka mogą pojawić się niespodziewanie i równie szybko zniknąć. Taka sytuacja najczęściej ma związek z łagodną infekcją bakteryjną. System odpornościowy organizmu samodzielnie uporał się z intruzami. Poważniejszy problem tworzy się w momencie, gdy dochodzi do częstych nawrotów lub nasilenia objawów. Krostek jest dużo, nie znikają samoistnie, wykwitają na dziąsłach i śluzówce, pojawiają się dolegliwości pokarmowe i obrzęk wyczuwalny w różnych miejscach. Wyczuwalna krosta na języku to objaw, którego lepiej nie lekceważyć. Tradycyjne metody mogą nie wystarczyć, by usunąć pierwotną przyczynę. Warto przy tym dbać o profilaktykę – przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej i spożywania posiłków, zróżnicowaną dietę oraz wzmacnianie odporności.

Żółte, czerwone, białe krosty na języku – rodzaje schorzenia

Opisywane zmiany na powierzchni języka najczęściej przybierają formę małych, kulistych, czerwonych lub białych krostek. Zwykle występują pojedynczo – czasami na czubku, innym razem z tyłu lub po bokach – ale mogą też tworzyć wysypki bądź łączone skupiska. Wszystko zależy od rzeczywistej przyczyny. Lekarze najczęściej rozpoznają u pacjentów następujące rodzaje krost na języku:

• afty – owrzodzenia o charakterze nadżerek, zwykle czerwony wykwit z białym nalotem wokół centrum. Mogą być małe i duże, opryszczkopodobne, nawrotowe i przewlekłe. Afty są następstwem wielu różnych chorób, stanów oraz urazów mechanicznych śluzówki;
• czerwone krostki – zwykle związane z zaburzeniami odporności i infekcjami wirusowymi, niektórymi zakażeniami grzybiczymi oraz zapaleniem ślinianek;
• czarne krosty – efekt uszkodzeń mechanicznych lub pojawiania się brodawek nitkowych w przebiegu tzw. języka włochatego;
• pleśniawki – biały nalot w obrębie jamy ustnej, objaw miejscowego stanu zapalnego. Występuje głównie u dzieci, przede wszystkim na języku, dziąsłach, podniebieniu i policzkach;
• żółte krosty – występują przy schorzeniach układu pokarmowego. Często towarzyszą im zgagi, kłujące bóle brzucha, kłopoty trawienne i cofanie treści pokarmowej z żołądka;
• pęcherzyki – typowe dla wirusowego zapalenia jamy ustnej;
• białe krosty – najczęściej oznaka nadmiernego rogowacenia języka lub ataku drożdżaków.

Do jakiego lekarza iść z krostami na języku?

W pierwszej kolejności najlepiej zgłosić się do lekarza rodzinnego, który w razie potrzeby po wstępnym rozpoznaniu wystawi skierowanie do odpowiedniego specjalisty – np. alergologa, gastroenterologa, stomatologa – chyba że objawy są klarowne i pacjent zna źródło swoich dolegliwości. Wtedy pacjent może spróbować od razu umówić wizytę u specjalisty od uczuleń, zaburzeń pokarmowych czy schorzeń jamy ustnej. Dobrym pomysłem na początek będą też e-konsultacje online, o ile nie masz nic przeciwko dołączaniu wyraźnych zdjęć swojego języka do opisu symptomów w formularzu.

Krosta na języku – przyczyny. Infekcje, zakażenie drożdżakami Candida, dieta, alergie, choroby

Do zakażenia bakteriami i grzybami z rodzaju Candida najczęściej dochodzi po oblizaniu brudnych dłoni i wkładaniu do ust brudnych przedmiotów – krostom na języku sprzyja też niezdrowy zwyczaj jedzenia nieumytych owoców czy warzyw. Takie nawyki są typowe dla małych dzieci, ale niektórzy dorośli także nie mogą się przed tym powstrzymać. Dlatego warto jak najwcześniej zacząć naukę i stale praktykować podstawowe zasady higieny. Kolejną możliwą przyczyną dolegliwości są niedobory pewnych substancji odżywczych i minerałów w diecie:

• cynk;
• kwas foliowy;
• magnez;
• witamina A;
• witaminy z grupy B, zwłaszcza witamina B12;
• żelazo.

Niezdrowe odżywianie i styl życia pogarszają odporność, co zwiększa podatność na infekcje. Krosty mogą być objawem reakcji alergicznej na jakiś produkt spożywczy. Czasami zmiany o wyglądzie zbliżonym do krostek występują na skutek podrażnienia brodawek językowych przez wysoką temperaturę napoju lub jedzenia. Podobnie wygląda reakcja języka na silne bodźce smakowe – głównie ostre, kwaśne i słone.

Krosty na języku jako objaw choroby

Krosta na języku może powstać również w wyniku mechanicznych uszkodzeń tkanek oraz chorób układowych. Na liście schorzeń, które mogą objawiać się rozmaitymi wykwitami wewnątrz jamy ustnej, są m.in.:

• przeziębienie;
• choroby wywołujące zaburzenia hormonalne;
• zespół jelita drażliwego;
• refluks żołądkowy;
• wrzody żołądka i dwunastnicy;
• zaburzenia pęcherzyka żółciowego;
• cukrzyca;
• leukoplakia.

Krostki i wysypki na języku u dziecka. Źródła dolegliwości, symptomy dodatkowe

Dzieci nie tylko słabiej dbają o higienę jamy ustnej i spożywania posiłków. Są też bardziej narażone na specyficzne choroby. Krostami na języku objawiają się m.in. angina, choroba Kawasakiego, mononukleoza zakaźna, ospa wietrzna, półpasiec czy szkarlatyna. Dodatkowe objawy, które wymagają szczególnej uwagi, to:

• gorączka;
• szybko narastająca opuchlizna;
• silne powiększenie węzłów chłonnych;
• zaburzenia układu trawiennego.

Chore dziecko może potrzebować specjalistycznego leczenia i stałej opieki. Rodzice powinni pamiętać, że przysługuje im opiekuńcze L4. Najszybsze będzie złożenie wniosku o zwolnienie lekarskie online.

Jak zapobiegać krostom na błonie śluzowej, czubku języka i w jamie ustnej?

Podstawą zapobiegania krostom na języku, dziąsłach, śluzówce czy wewnętrznej stronie policzków jest przestrzeganie zasad higieny. Należy myć ręce (i jedzenie, jeśli tego wymaga) przed każdym posiłkiem. Nie wolno wkładać do ust brudnych palców, długopisów i innych przedmiotów. Podczas codziennego, regularnego mycia zębów trzeba szczotkować także język. W ramach profilaktyki uciążliwych krostek warto również wprowadzić zmiany do diety:

• zlikwidować opisane powyżej niedobory;
• ograniczyć cukry proste;
• pić dużo wody.

Krosta na języku – domowe sposoby, leczenie u specjalisty

Czasami wystarczą proste metody oraz kilka artykułów z kuchennej szafki i podręcznej apteczki, by skutecznie uporać się z dokuczliwym wykwitem. Domowe sposoby na krostę na języku mogą też złagodzić objawy poważniejszych schorzeń. Polegają na płukaniu jamy ustnej odpowiednim płynem lub miksturą. Do leczenia miejscowego można wykorzystać takie produkty jak:

• woda utleniona;
• preparaty zawierające witaminy A, B i C;
• mieszanka wody i sody oczyszczonej;
• płukanka z sodą oczyszczoną i solą;
• płukanki z ziół o właściwościach antybakteryjnych i antyseptycznych:
• łopianu lekarskiego;
• rumianku;
• szałwii.

Silniejsze infekcje bakteryjne wymagają leczenia antybiotykami, grzybica środkami przeciwgrzybiczymi itd. Jeżeli krosta na języku wykwitła w wyniku poważniejszej choroba, kuracja skupi się na wyeliminowaniu pierwotnej przyczyny. Niektóre schorzenia mogą wymagać dość długiej farmakoterapii lub jeszcze bardziej inwazyjnych metod. Jeśli lekarz zaleci ci przyjmowanie leków dostępnych tylko na receptę, możesz potrzebować kolejnego zlecenia na dany środek. W takim przypadku najlepsza będzie e-recepta przez internet – zgłosisz odpowiednie zapotrzebowanie na lek bez konieczności stania w kolejkach do gabinetu w przychodni.