Grypa a COVID – jak odróżnić zakażenie, czym wyróżnia się koronawirus SARS-CoV-2?

Gorączka, ból głowy, katar, osłabienie, ból gardła, kaszel – takie symptomy daje u pacjentów grypa. A COVID może dawać podobne, niepokojące objawy. Zobacz, jakie konsekwencje może mieć COVID-19 – choroba układu oddechowego, jaką wywołuje koronawirus SARS-CoV-2!

O obrazie klinicznym, przebiegu i powikłaniach decyduje wiele zmiennych. To m.in. typ patogenu, cechy indywidualne pacjenta (poziom odporności, czynniki ryzyka sprzyjające ciężkiemu przebiegowi choroby), ilość czynnika infekcyjnego czy obszar zakażenia. Np. za przeziębienie uznaje się każdą ostrą wirusową infekcję górnych dróg oddechowych, której objawy utrzymują się zwykle przez 7–10 dni. Zajęcie dolnych dróg oddechowych oznacza chorobę grypopodobną, choć nie zawsze jest to grypa – a COVID nie w każdym przypadku doprowadzi do ciężkiej niewydolności oddechowej, mimo że prawdopodobieństwo zgonu jest wyższe. Najdokładniejszą metodą diagnostyczną są testy RT-PCR na wykrycie materiału genetycznego wirusa.

Koronawirus a grypa – podobieństwa infekcji oraz trudności w diagnostyce

Zbliżone objawy tych chorób wynikają z pokrewnego mechanizmu działania. Zarówno wirus grypy, jak i SARS-CoV-2, przenoszą się drogą kropelkową i atakują głównie układ oddechowy. W wyniku infekcji grypowej pacjenci najczęściej zmagają się z suchym kaszlem, wysoką gorączką – często temperatura ciała wzrasta do ok. 39°C i powyżej – bólami mięśni, zmęczeniem, bólem głowy i utratą apetytu. Na liście możliwych objawów znajdują się także:

• biegunka;
• ból gardła;
• spłycenie oddechu, problemy z oddychaniem.

Takie same dolegliwości, choć z różną częstotliwością, zgłaszają pacjenci z przeziębieniem oraz w trakcie zakażenia koronawirusem. Rozróżnienie grypy czy COVID-19 od przeziębienia przez lekarza ma kluczowe znaczenie dla wyboru formy terapii. Komplikacje, jakie wywołuje grypa – a COVID także może być ich przyczyną – to przede wszystkim:

• zapalenie płuc;
• sepsa;
• infekcje bakteryjne;
• uszkodzenia i zaburzenia pracy innych narządów (np. zakrzepica, zawał serca);
• zaostrzenie przebiegu chorób współistniejących, np. cukrzycy.

Choroba wywołana przez koronawirusa SARS-CoV-2. Objawy COVID-19, różnice względem wirusa grypy

Symptomy zakażenie oraz sposób oddziaływania wirusa na organizm zależą również od mutacji i odmiany patogenu. W porównaniu z początkiem pandemii, u pacjentów z pozytywnym wynikiem testu na obecność koronawirusa SARS-CoV-2 w organizmie częściej dominują objawy ogólne, niż objawy ze strony układu oddechowego. Na początku pandemii głównym wyróżnikiem COVID-19 były utrata węchu i smaku – przy dominujących aktualnie wariantach Omikron BA.5 i BA.4 pojawiają się zdecydowanie rzadziej. Chorzy najczęściej skarżą się na (lista objawów wg częstotliwości występowania):

• ból gardła;
• ból głowy;
• zatkany nos;
• kaszel;
• katar;
• chrypkę;
• zmęczenie;
• ból mięśni.

Szczególnie u osób, które przyjęły przynajmniej 2 dawki szczepionki, przebieg COVID-19 upodobnił się do grypy i przeziębienia. Z uwagi na zagrożenie epidemiologiczne i wyższą zakaźność nowego koronawirusa, tacy pacjenci powinni przebywać w izolacji. Duszności czy ból w klatce piersiowej są powodem do hospitalizacji. Najważniejsze różnice pomiędzy grypą a COVIDem to:

• czas wylęgania wirusa – ok. 3 dni dla grypy, 5–6 dni dla koronawirusów SARS-CoV-2;
• na początku mniej nasilone objawy choroby przy COVID-19;
• choroba wywołana przez koronawirusy przebiega nieco wolniej od choroby grypopodobnej;
• wyższa śmiertelność i wyższe ryzyko powikłań u pacjentów z COVID-19;
• brak leków, które działają na koronawirusa. Przeciwko wirusom grypy stosuje się m.in. oseltawimir i zanamiwir.

Grypa a COVID – jak odróżnić grypę sezonową od infekcji koronawirusem? Pewność daje wykrycie materiału genetycznego

Oznaczanie przeciwciał IgM i igG za pomaga w postawieniu właściwej diagnozy tylko w pierwszych fazach rozwoju infekcji. Specjaliści chorób zakaźnych podkreślają, że jeden negatywny rezultat testu antygenowego nie przesądza jeszcze o braku infekcji wirusowej SARS-CoV-2. Jeżeli pacjent odczuwa objawy, należy przeprowadzić minimum 2 badania tego typu. Od pierwszego do wykonania testu drugiego powinno minąć przynajmniej 12–24 h. Dopiero dwa, trzy negatywne wyniki pod rząd pozwalają przypuszczać, że problemy zdrowotne nie są związane z COVID-19.

Wymazy z nosogardła i molekularne testy RT-PCR są znacznie skuteczniejsze w rozpoznawaniu czynnika etiologicznego. Tym samym badania laboratoryjne są jedyną metodą na odróżnienie sezonowej grypy od zakażenia SARS-CoV-2. O konieczności przeprowadzenia testu lekarze decydują m.in. na podstawie wywiadu medycznego oraz sytuacji epidemiologicznej. Kiedy COVID-19 rozprzestrzeniał się szybko i nie było jeszcze szczepionki, a pacjent mógł mieć kontakt z chorymi, prawdopodobieństwo zakażenia wirusowego SARS-CoV-2 należało do bardzo wysokich. Duża liczba zachorowań sprawia, że w szczycie epidemii wyniki badań praktycznie tylko uzupełniają diagnozę na podstawie objawów i informacji od pacjenta.

Możliwe powikłania – grypa a COVID-19. Zrób test RT-PCR kiedy masz pierwsze objawy grypy

Trzeba też podkreślić, że stosowanie antybiotyków przeciwko różnym wirusom nie ma żadnego sensu. Antybiotykoterapię przeprowadza się tylko przy zakażeniach bakteryjnych – leczenie grypy i COVIDu koncentruje się na łagodzeniu objawów i zapobieganiu powikłaniom. Duże znaczenie ma także profilaktyka, czyli dbanie o dietę, kondycję oraz stan układu odpornościowego.

Kiedy odczuwasz pierwsze oznaki jakiejkolwiek choroby, nie zwlekaj ze zgłoszeniem się do lekarza pierwszego kontaktu. Nie musisz czekać w kolejce do przychodni – możesz zapisać się na konsultacje online za pośrednictwem naszej strony internetowej. Opowiedz dokładnie o swoich dolegliwościach i niczego nie pomijaj, a szybko uzyskasz profesjonalną poradę medyczną i dowiesz się, co należy robić dalej. Otrzymasz e-receptę lub skierowanie na dalsze badania. „Tylko” przeziębienia lub grypa a COVID-19 to ogromna różnica dla twojego zdrowia!