Infekcja pasożytnicza przewodu pokarmowego

Porada lekarska z e-receptą bez wychodzenia z domu. Szybko, tanio i bezpiecznie. Kod do e-recepty w 5 minut na Twój telefon!

Mimo zaawansowanych postępów w badaniach diagnostycznych i leczeniu infekcji pasożytniczych przewodu pokarmowego, choroby spowodowane obecnością pasożytów, są nadal często spotykane wśród ludzi na całym świecie. Szacuje się, że z pasożytami jelitowymi zmagają się ponad 2 miliardy ludzi. Ma to związek z niskim poziomem higieny i edukacji zdrowotnej w niektórych krajach. W Polsce z problemem pasożytów w układzie pokarmowym może zmagać się nawet 80% całego społeczeństwa, a problem ten dotyczy w większości małych dzieci. Ponieważ pasożyty mogą przedostać się do organizmu gospodarza na kilka różnych sposobów, np. w wyniku spożycia nieumytych warzyw i owoców, zjedzenia surowego mięsa lub niedostatecznego umycia rąk, zakażenie się nimi jest bardzo łatwe. Niestety zdiagnozowanie infekcji i jej leczenie już takie nie jest. Dlatego warto wiedzieć na jakie infekcje jesteśmy narażeni, jak się one objawiają i jak można im przeciwdziałać.

Spis treści

Które infekcje pasożytnicze przewodu pokarmowego występują najczęściej?
Najczęstsze przyczyny wystąpienia infekcji pasożytniczych. Kto jest narażony?
Jakie dolegliwości wiążą się z infekcjami na tle pasożytniczym?
Jak diagnozuje się infekcje pasożytnicze przewodu pokarmowego?
Jak można uchronić się przed zarażeniem pasożytami?

Które infekcje pasożytnicze przewodu pokarmowego występują najczęściej?

Infekcja pasożytnicza przewodu pokarmowego, ze względu na łatwe zakażenie się pasożytami, może dotyczyć każdego z nas – szczególnie jeśli w rodzinie są małe dzieci. Jedną z najbardziej powszechnych infekcji z udziałem pasożytów, jest glistnica – choroba wywoływana przez glistę ludzką. Można się nią zarazić drogą pokarmową, poprzez kontakt z czynnikiem chorobowym, np. glebą, która zawiera jaja glisty, w wyniku spożycia zanieczyszczonej żywności lub skażonej wody. Kluczową przyczyną wystąpienia tej choroby jest niezachowanie właściwego poziomu higieny. Z tego powodu glistnica bardzo szybko rozprzestrzenia się w najmłodszej grupie wiekowej – zwykle za pośrednictwem brudnych rąk. Infekcją pasożytniczą, która występuje tylko u ludzi jest owsica, wywoływana przez owsiki ludzkie. Można zarazić się nią w wyniku spożycia zakażonych pokarmów, niemycia rąk lub korzystania ze wspólnych rzeczy, np. ręczników do kąpieli, pościeli, zabawek. Najczęściej słyszy się o jej występowaniu w przedszkolach i szkołach – skąd może przenieść się na domowników. Jedną z infekcji pasożytniczych przewodu pokarmowego jest również włośnica, której ma swoje źródło w surowym lub niedopieczonym mięsie zwierząt domowych lub dzikich. Z tego powodu wskazane jest spożywanie mięsa poddanego dokładnej obróbce cieplnej. Chorobą pasożytniczą, która rozwija się w układzie pokarmowym człowieka, a konkretnie w jego jelitach, jest trichurioza (włosogłówczyca). Można się nią zarazić głównie poprzez spożycie żywności, zawierającej jaja włosogłówki ludzkiej. Pasożyt ten wnika do śluzówki jelita i żywi się krwią gospodarza. Aby uniknąć zakażenia należy często myć ręce i zachowywać higienę żywienia. Infekcją pasożytniczą dwunastnicy i jelita cienkiego jest lamblioza – choroba wywoływana przez pierwotniaki, która przenosi się do organizmu człowieka w drodze konsumpcji skażonej żywności lub wody, a także w trakcie kontaktu z fekaliami zakażonych ludzi bądź zwierząt. Można się nią zarazić w wyniku niewystarczającego dbania o higienę osobistą. Chorobą pasożytniczą, stanowiącą duże zagrożenie dla kobiet w ciąży, jest toksoplazmoza, wywoływana przez pierwotniaki z grupy Toxoplasma gondii. Jest to infekcja odzwierzęca, którą człowiek może zarazić się w drodze kontaktu z odchodami, zawierającymi oocysty lub w wyniku spożycia nieumytych owoców i warzyw, które zostały skażone.

Najczęstsze przyczyny wystąpienia infekcji pasożytniczych. Kto jest narażony?

Infekcje pasożytnicze przewodu pokarmowego to najczęstszy problem krajów egzotycznych, w których odnotowuje się bardzo niski poziom warunków higieniczno-sanitarnych wśród tamtejszej ludności. Na występowanie chorób o podłożu pasożytniczym najbardziej narażeni są turyści, udający się do tropikalnych rejonów świata, gdzie problem ten postępuje i decydujący się tam na miejscowe warunki mieszkaniowe. Bardzo często infekcja pasożytnicza dotyczy osób, które nie myją owoców i warzyw przed jedzeniem, a także nie poddają obróbce termicznej spożywanych pokarmów. Duży wpływ na rozwój pasożytów w ludzkim organizmie ma również zły stan technicznych miejskich urządzeń kanalizacyjnych, oczyszczalni ścieków i stacji uzdatniania wody. Na wysoką zachorowalność wpływa ignorowanie przez dzieci i osoby dorosłe podstawowych zasad higieny osobistej, takich jak mycie rąk przed jedzeniem, czy po skorzystaniu z toalety. Ryzyko zarażenia zwiększa fakt, iż pasożyty bardzo szybko się namnażają i z łatwością przedostają się do ludzkiego organizmu.

Jakie dolegliwości wiążą się z infekcjami na tle pasożytniczym?

Wiele chorób pasożytniczych wykazuje bezobjawowy przebieg. Jednak niektóre ich typy charakteryzują się cyklicznym pojawianiem się określonych symptomów, które nie zawsze są kojarzone z występowaniem pasożytów, ze względu na ich podobieństwo to innych chorób i infekcji. Co prawda objawy owsicy, polegające na swędzeniu odbytu i zgrzytaniu zębami, trudno pomylić z innym schorzeniem, jednak inne dolegliwości, np. ból głowy, brzucha, bezsenność, zmiany skórne, ciężko powiązać z infekcją pasożytniczą. Dla wielu osób takie objawy mogą być mylące. Pasożyty mogą pośrednio wpłynąć na powstawanie infekcji zatok, zapalenia migdałków, problemów związanych z układem ruchu i układem oddechowym, czy zmian skórnych. Dodatkowo z parazytozą bardzo często współwystępuje nadprodukcja drożdżaków Candida albicans, które wchodzą w skład naturalnej flory fizjologicznej przewodu pokarmowego.

Jak diagnozuje się infekcje pasożytnicze przewodu pokarmowego?

Infekcje pasożytnicze przewodu pokarmowego w większości laboratoriów diagnostycznych są diagnozowane w oparciu o badanie mikroskopowe kału, przy zastosowaniu rozmazu bezpośredniego. Ponieważ tego typu badania nie cechują się wysoką skutecznością (wykrywalność pasożytów ocenia się na 7-25%), z uwagi na fakt, iż larwy, jaja i cysty mogą pojawiać się w kale co jakiś czas, wskazane jest powtarzanie analizy przynajmniej 3 razy w kilkudniowych odstępach czasu. Zdarza się, że infekcja pasożytnicza wiąże się z obecnością eozynofilii i przeciwciał, będących odpowiedzią na zakażenie konkretnymi typami pasożytów. Z tego względu warto wykonać również badania krwi, które w takiej sytuacji cechują się wysoką miarodajnością.

Jak można uchronić się przed zarażeniem pasożytami?

Podstawową zasadą zapobiegania infekcjom pasożytniczym przewodu pokarmowego jest zachowanie podstawowych zasad higieny, polegających na regularnym myciu rąk – przede wszystkim przed jedzeniem. Chociaż w większości domów woda w kranie jest zdatna do picia, aby uchronić się przed zarażeniem pasożytami, lepiej pić ją tylko w postaci przegotowanej. Siedliskiem groźnych bakterii są kąpieliska, sadzawki, piaskownice i popularne baseny z kulkami. Dlatego warto unikać takich miejsc oraz innych stref, z których mogą wspólnie korzystać zarówno ludzie, jak i zwierzęta. Ważne jest również stosowanie bezcukrowej i niskobiałkowej diety, dokładne mycie owoców i warzyw przed jedzeniem, regularne odrobaczanie zwierząt domowych, a także wykonywanie regularnych badań pod kątem obecności pasożytów w organizmie.

Porada lekarska z e-receptą bez wychodzenia z domu. Szybko, tanio i bezpiecznie. Kod do e-recepty w 5 minut na Twój telefon!