Niedoczynność tarczycy

Potrzebujesz pilnie e-recepty? Skorzystaj z e-konsultacji medycznej dostępnej o każdej porze dnia i nocy. Umów się już teraz, a kod do e-recepty otrzymasz nawet w kilka minut!

Niedoczynność tarczycy to zaburzenie polegające na nieprawidłowym działaniu gruczołu tarczycy, który na skutek różnych czynników przestaje wytwarzać odpowiednią dla organizmu ilość hormonów tarczycowych, co wpływa negatywnie na jego ogólne funkcjonowanie. W takich przypadkach niezbędne są specjalne leki zalecone przez lekarza, który posiada wiedzę na temat historii zdrowotnej pacjenta. Czym charakteryzuje się niedoczynność tarczycy i jakie jej objawy wymagają zasięgnięcia porady specjalisty? Jakie preparaty na niedoczynność sprawdzają się i jakie mogą wywołać działania niepożądane?

Spis treści

Niedoczynność tarczycy – co to za choroba?
Jakie są przyczyny i czym objawia się niedoczynność tarczycy?
Jakie powikłania niesie nierozpoznana lub nieleczona niedoczynność tarczycy?
Jakie leki należy przyjmować na niedoczynność tarczycy?
Niedoczynność tarczycy – działania niepożądane podczas leczenia
Czy można wyleczyć niedoczynność tarczycy raz na zawsze?

Niedoczynność tarczycy – co to za choroba?

Niedoczynność tarczycy to choroba związana z wytwarzaniem zbyt niskiego poziomu hormonów tarczycowych względem zapotrzebowania organizmu. Ponieważ hormony tarczycy takie jak trójjodotyronina i tyroksyna, są istotne m.in. dla optymalnego działania metabolizmu i uczestniczą w wielu procesach zachodzących w organizmie człowieka, ich niedostateczne stężenie niekorzystnie wpływa na jego funkcjonowanie. Niedoczynność tarczycy to dość powszechna przypadłość, dotykająca szczególnie osoby starsze, z przewagą kobiet.

Jakie są przyczyny i czym objawia się niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy, w zależności od indywidualnych przypadków, może być zaburzeniem wrodzonym, bądź nabytym. Jej przyczyny są różne. Dolegliwości mogą wynikać z nieodpowiedniego stężenia tyreoliberyny (hormonu TSH), produkowanej przez przysadkę mózgową, która stymuluje tarczycę w celu wytwarzania przez nią hormonów tarczycowych lub tyreoliberyny (hormonu TRH), wytwarzanej przez podwzgórze, której zadaniem jest pobudzanie przysadki do produkowania TSH. Na tej podstawie można stwierdzić, że problem niedoczynności tarczycy nie musi mieć źródła pierwotnego, ale może wynikać z nieprawidłowego działania przysadki mózgowej lub podwzgórza. Wówczas można mówić o niedoczynności wtórnej drugo- lub trzeciorzędowej. Najczęstszym powodem niedoczynności tarczycy jest autoimmunologiczna choroba Hashimoto, mająca postać przewlekłego zapalenia tarczycy, które rozregulowuje jej pracę. Przyczyną trwałej niedoczynności tarczycy, skutkującej przyjmowaniem leków do końca życia, jest operacyjne usunięcie jej całości lub części. Do niedoczynności tarczycy może również dojść w wyniku leczenia jodem promieniotwórczym. Niedoczynność tarczycy może wystąpić u chorego jako forma utajona lub pełnoobjawowa. W pierwszym przypadku jest to forma łagodniejsza, która wykazuje mniej uciążliwe objawy. Druga odmiana przejawia bardziej natężone i dokuczliwe dolegliwości. Charakterystycznymi objawami niedoczynności tarczycy są: wyczerpanie fizyczne, znużenie i ospałość, zakłócenia koncentracji i problemy z zapamiętywaniem, obniżony poziom libido, zatrzymywanie nadmiaru wody w organizmie, spowolnienie metabolizmu, nieopanowany wzrost wagi, arytmia, zmiany skórne, problemy z wypadaniem włosów i łamliwością paznokci, a także wahania nastrojów i stany depresyjne. Tego typu objawy, świadczące o niedoczynności tarczycy, należy skonsultować ze specjalistą, który zleci odpowiednie badania medyczne, np. sprawdzenie stężenia TSH, FT3 i FT4, a także USG tarczycy. Po postawieniu właściwej diagnozy i przepisaniu lekarstw na niedoczynność tarczycy pacjent może liczyć na powrót do zwyczajnego funkcjonowania.

powikłania niesie nierozpoznana lub nieleczona niedoczynność tarczycy?

Nierozpoznana w porę lub nieleczona niedoczynność tarczycy może spowodować trwałe komplikacje w ludzkim organizmie, a nawet stanowić zagrożenie dla życia chorego. Może to wiązać się m.in. z zaburzeniami rytmu serca, zablokowaniem perystaltyki jelit oraz z wystąpieniem duszności i problemów z oddychaniem. Ciężkie przypadki nieleczonej niedoczynności tarczycy mogą skończyć się nawet śpiączką hipometaboliczną, która wymaga hospitalizacji.

Jakie leki należy przyjmować na niedoczynność tarczycy?

Osoby, które dowiadują się o diagnozie niedoczynności tarczycy, zastanawiają się, jak wygląda terapia zastępcza hormonami i jakie leki na to schorzenie są najczęściej rekomendowane przez lekarzy. Chorobę niedoczynności leczy się poprzez uregulowanie poziomu hormonów tarczycy w organizmie. Robi się to wdrażając regularne dawkowanie hormonu tarczycy w postaci syntetycznej lewotyroksyny (soli sodowej tyroksyny), która działa dokładnie tak samo jak tyroksyna naturalnie wytwarzana przez gruczoł. Ma ona formę tabletek przyjmowanych doustnie przed posiłkiem. Poza lewotyroksyną zalecane jest stosowanie preparatów z zawartością liotyroniny (syntetyczna forma trójjodotyroniny). Jeśli zaburzenie jest związane z niedoborem jodu, wówczas należy przyjmować również preparaty, które zawierają tę substancję w swoim składzie. Lekoterapię warto wspierać odpowiednią suplementacją witamin D i B12. Dawkowanie i długość leczenia ustala się indywidualnie z lekarzem na podstawie stanu zdrowia pacjenta, chorób towarzyszących, itp. Podczas trwania terapii należy wykonywać badania kontrolujące jej skuteczność.

Niedoczynność tarczycy – działania niepożądane podczas leczenia

Leki na niedoczynność tarczycy, tak jak inne preparaty medyczne, mogą wywoływać skutki uboczne – choć nie u każdego. Pacjent powinien mieć na uwadze, że preparaty hormonalne mogą być przyczyną wystąpienia: zaburzeń rytmu serca, bólow i zawrotów głowy, uderzeń gorąca i nadmiernej potliwości, problemów ze snem, duszności, a w przypadku kobiet – rozregulowania cyklu menstruacyjnego. Jednym ze skutków ubocznych, który z pewnością ucieszy niektóre pacjentki, jest znaczne obniżenie masy ciała podczas stosowania leków na niedoczynność tarczycy. Jednak należy pamiętać, że jest to związane nie z redukcją tkanki tłuszczowej, lecz z wydaleniem nadmiaru wody z organizmu. Stosowanie leków na niedoczynność tarczycy raczej nie wpływa na gwałtowne tycie.

Czy można wyleczyć niedoczynność tarczycy raz na zawsze?

Leczenie farmakologiczne niedoczynności tarczycy ma wysoką skuteczność, ale nie jest jedynym sposobem na polepszenie stanu zdrowia. Aby osobie cierpiącej na to schorzenie żyło się lepiej, istotna jest zmiana stylu życia, wprowadzenie zasad zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Leczenie niedoczynności tarczycy to leczenie długoterminowe. W niektórych przypadkach trwałe uregulowanie pracy gruczołu tarczycy jest niewykonalne i leki należy przyjmować przez całe życie. Czasem lekarz może zadecydować o wstrzymaniu terapii. Zdarza się tak w przypadkach poporodowego zapalenia tarczycy, polekowej niedoczynności tarczycy lub podostrego zapalenia tarczycy, które to zaburzenia mogą ustąpić. Wówczas organ tarczycy może powrócić do prawidłowego funkcjonowania. Jednak większość osób zmagających się z chorobą niedoczynności jest zmuszona badać stężenie hormonów i przyjmować zalecone leki codziennie – do końca życia.

Potrzebujesz pilnie e-recepty? Skorzystaj z e-konsultacji medycznej dostępnej o każdej porze dnia i nocy. Umów się już teraz, a kod do e-recepty otrzymasz nawet w kilka minut!