Ból pleców w ciąży – o czym świadczy ból kręgosłupa? Jak uśmierzyć ciążowe dolegliwości?

Ból pleców w ciąży jest naturalnym zjawiskiem, związanym z przeciążeniem oraz zmianą postawy ciała – to jedna z częstszych dolegliwości ciążowych. Ból pleców może pojawić się na każdym etapie ciąży, jednak najbardziej dotkliwy bywa w III trymestrze ciąży, gdy brzuch osiąga już spore rozmiary. Choć większość pań doświadcza problemów z kręgosłupem, najbardziej narażone są kobiety z nadwagą, wadami postawy oraz niepodejmujące aktywności fizycznej. Najczęściej ból odczuwany jest w odcinku piersiowym oraz lędźwiowym. Skutecznym sposobem minimalizowania dolegliwości mogą być ćwiczenia, masaże lub zabiegi u fizjoterapeuty.

Przyczyny bólu kręgosłupa w ciąży

Ból kręgosłupa w ciąży może pojawić się w każdym momencie, jednak inne będą jego przyczyny. Ból w początkowym okresie ciąży spowodowany jest zmianami hormonalnymi zachodzącymi w ciele przyszłej mamy.  Dochodzi do stopniowego rozluźnienia więzadeł i macicy, do rozciągnięcia struktur, co stanowi przygotowanie do dalszego rozwoju dziecka oraz do porodu. W pierwszym trymestrze ciąży panie skarżą się głównie na ból w krzyżowym i lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Ból promieniuje do bioder i pachwin. 

Źródła bólu w kolejnych trymestrach

W drugim i trzecim trymestrze ciężarna odczuwa dolegliwości związane ze zmianą postawy ciała. Ciążowy brzuszek wciąż rośnie i wymusza wysunięcie miednicy i ramion do przodu. Mięśnie pleców są stale obciążone, co skutkuje bólem. Środek ciężkości ciała przesuwa się, a kręgosłup musi utrzymać dodatkowe kilogramy (kilkanaście, a czasem nawet kilkadziesiąt). Dolegliwości bólowe pleców mogą mieć różne nasilenie, niekiedy panie odczuwają tylko niewielki dyskomfort, czasem jednak ból uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Jeśli jesteś w ciąży i doświadczasz bólu kręgosłupa, musisz poznać sposoby i ćwiczenia, które pomogą zminimalizować nieprzyjemne dolegliwości.

Czy ból pleców w ciąży jest niebezpieczny?

Ból pleców w czasie ciąży nie musi być związany z kłopotami z kręgosłupem. W tym wyjątkowym okresie częstym problemem są infekcje układu moczowego. Zapalenie pęcherza moczowego spowodowane jest zazwyczaj przez bakterie, a leczy się je antybiotykami. Nie należy go bagatelizować, ponieważ nieleczona infekcja może mieć poważne konsekwencje dla rozwijającego się płodu. Poza bólem w dolnej części pleców pojawiają się również inne objawy:

• ból w podbrzuszu;
• częstomocz i skąpomocz;
• pieczenie i kłucie podczas oddawania moczu;
• ciągłe parcie na mocz;
• podwyższona temperatura ciała;
• pojawienie się w moczu ropnej wydzieliny. 

W przypadku zaobserwowania niepokojących symptomów należy bezzwłocznie skonsultować się z ginekologiem. Konieczne będzie wykonanie badania moczu na posiew i dobranie właściwego antybiotyku. Pamiętaj, że lek może przepisać jedynie lekarz (może to być e-recepta). Infekcję leczy się zazwyczaj około 7 dni. Jak złagodzić objawy domowymi sposobami?

• Pij dużo wody, naparów ziołowych, soku z aronii lub żurawiny;
• zastosuj nasiadówki z kory dębu;
• utrzymuj nerki w cieple;
• dbaj o higienę miejsc intymnych.   

Ból pleców w czasie ciąży – kiedy do lekarza?

Ból brzucha i pleców może również świadczyć o komplikacjach – we wczesnej ciąży wskazuje niekiedy na pęknięcie ciąży pozamacicznej lub poronienie samoistne. Poza bólem pojawiają się również inne niepokojące symptomy jak skurcze macicy, krwawienie lub plamienie z dróg rodnych, gorączka, a nawet nudności i wymioty. W takiej sytuacji należy natychmiast udać się do szpitala lub wezwać pogotowie. 

Ból pleców jest też jednym z sygnałów przedwczesnego porodu. To najczęściej tępy ból dolnej części pleców lub uczucie ucisku w plecach. Dodatkowo pojawiają się skurcze przypominające skurcze podczas okresu, ucisk w miednicy, biodrach i kroczu, skurcze jelit i biegunka, wydzielina z pochwy. Jest to stan wymagający natychmiastowej interwencji lekarskiej (najlepiej od razu udać się na szpitalny oddział ratunkowy).

Sposoby na ból pleców w ciąży

Ból pleców w ciąży nasila się podczas długiego stania, dlatego panie zmagające się z takimi dolegliwościami powinny jak najwięcej odpoczywać. Jeśli wciąż są aktywne zawodowo, powinny rozważyć skorzystanie ze zwolnienia lekarskiego (np. L4 online). Niekiedy ulgę przynosi ciepły prysznic, a także metody relaksacyjne, ćwiczenia oddechowe lub delikatny masaż pleców. Warto też pomyśleć o codziennej gimnastyce, ćwiczeniach, które będą bezpieczne dla rozwijającego się płodu, a jednocześnie pomogą uśmierzyć ból kręgosłupa.

Jakie ćwiczenia można wykonywać? To przede wszystkim koci grzbiet i delikatne skłony. Jeśli odczuwasz bóle kręgosłupa, spróbuj jogi dla ciężarnych lub ćwiczeń z piłką gimnastyczną. W razie wątpliwości poradź się lekarza prowadzącego. Możesz też skorzystać z telekonsultacji, podczas której dowiesz się, jak złagodzić ból krzyża – lekarz może także zasugerować wykonanie badań lub skorzystanie z L4. W takiej sytuacji wystawy zwolnienie lekarskie online.

Ćwiczenia na dolegliwości bólowe kręgosłupa

Zanim kobiety w ciąży zaczną wykonywać ćwiczenia, powinny skonsultować się z lekarzem. Konieczne jest wykluczenie przeciwwskazań. Jeśli takie nie istnieją, przyszłe mamy mogą spokojnie zacząć się rozciągać – to najlepszy sposób na ból pleców. Kobieta ciężarna może ćwiczyć w domu, ma także możliwość zapisać się na zajęcia prowadzone specjalnie z myślą o przyszłych mamach. Warto też korzystać z podpowiedzi fizjoterapeutów. Ćwiczenia można wykonywać przez cały czas trwania ciąży, jednak należy je odpowiednio modyfikować. Każde ćwiczenie w ciąży powinno być wykonywane ostrożnie i powoli. Należy unikać gwałtownych ruchów, niebezpiecznych pozycji. 

Przyszłe mamy mogą chodzić na zajęcia na basenie, ale także dużo spacerować. Najlepsze efekty przynoszą ćwiczenia rozciągające – unoszenie bioder, skłony, japoński układ.

Ból pleców w ciąży – czego unikać, a o co zadbać?

Jeśli chcesz zmniejszyć dolegliwości bólowe, pamiętaj o noszeniu odpowiedniego obuwia, na czas ciąży zrezygnuj z bardzo wysokich obcasów. Ważny jest też dobór stanika, który utrzyma ciężar piersi i odciąży kręgosłup. Pilnuj także postawy ciała, nie garb się. Jeśli pracujesz w pozycji siedzącej, podłóż pod stopy podnóżek, co pozwoli ci uniknąć obrzęków. Staraj się także robić częstsze przerwy, podczas których przespacerujesz się, wykonasz kilka skłonów. W ciąży unikaj dźwigania, przenoszenia ciężkich przedmiotów, a torbę na ramię zastąp plecakiem. 

Jak jeszcze radzić sobie np. z bólem krzyża w ciąży?

Możesz nosić specjalny pas ciążowy, który służy podtrzymywaniu rosnącego brzuszka i odciążaniu kręgosłupa. Atak bólowy możesz złagodzić, przykładając ciepły termofor lub wykonując masaż pleców ciepłym strumieniem wody z prysznica. 

Bólu pleców w ciąży możesz uniknąć, jeśli zadbasz o odpowiednią wagę ciała. Staraj się zdrowo odżywiać, sprawdzaj swoją wagę – nadmierny przyrost zaszkodzi kręgosłupowi. Podczas snu staraj się zmieniać pozycje, a między nogi włóż specjalną poduszkę ciążową, dzięki której utrzymasz prawidłową pozycję. Pamiętaj też, że nie każdą pracę możesz wykonywać, będąc w ciąży, dlatego korzystaj z pomocy bliskich, dbając o swoje zdrowie i dobre samopoczucie.

Ból pleców w ciąży – podsumowanie

Ból pleców może pojawić się już na początku ciąży lub dopiero na jej późniejszym etapie. Może być odczuwany w dole pleców, w odcinku krzyżowym, w okolicy lędźwiowej, ale także w odcinku piersiowym. Ból pleców jest zazwyczaj zjawiskiem normalnym, związanym z rozwojem płodu, przygotowywaniem się tkanek do porodu, ale także z nadmiernym obciążeniem kręgosłupa.

Ból kręgosłupa w ciąży może mieć związek z chorobami i nieprawidłowościami, dlatego warto skonsultować go ze specjalistą. Sprawdzić, czy np. nie jest oznaką infekcji układu moczowego. Trzeba też pamiętać, by żadnych leków nie przyjmować bez uzgodnienia z lekarzem. Przyszłe mamy powinny zgłaszać niepokojące objawy, by uniknąć poważniejszych komplikacji.