Ból po prawej stronie brzucha

Samodzielne postawienie diagnozy jest niemożliwe. Aby rozpocząć odpowiednie leczenie, specjaliści muszą najpierw zweryfikować wstępne rozpoznanie. Silny ból po prawej stronie brzucha może równie dobrze świadczyć o zaburzeniach i chorobach zlokalizowanych tutaj narządów i naczyń, co promieniować z innych części ciała. Problemu nie należy ani bagatelizować, ani wyolbrzymiać. Ból w prawym boku, na górze lub dole brzucha występuje zarówno w stanach zagrożenia życia, jak i niegroźnych sytuacjach.

Rodzaje brzusznych dolegliwości bólowych

Pierwszym kryterium różnicowania jest dokładna lokalizacja bolesności. Jamę brzuszną dzieli się na nadbrzusze, śródbrzusze i podbrzusze. Kłucie, pieczenie, a także tępe lub gniotące bóle w górnej części, bezpośrednio pod żebrami mogą być wywołane urazami żeber, problemami z wątrobą, trzustką, żołądkiem oraz niektórymi odcinkami jelit.

Ból w okolicy pępka, powyżej wyznaczanej przez niego linii, może wskazywać na schorzenia żołądka, pęcherzyka żółciowego, nerek, dróg moczowych, dwunastnicy. Objawy w dolnej części zwykle powiązane są z przypadłościami organów rozrodczych oraz jelita cienkiego i grubego, np. wyrostka robaczkowego. Źródłem problemu mogą być również mięśnie, nerwy i promieniowanie bólu z pleców czy kręgosłupa.

Intensywność i czas trwania bólu w jamie brzusznej

Dokładniejsze informacje o okolicznościach związanych z występowaniem i nasilaniem bólów po prawej stronie brzucha pomogą w szybszym zdiagnozowaniu problemu. Dolegliwości bólowe można również podzielić na ostre i przewlekłe. Pierwsze z wymienionych pojawiają się nagle, mają większe nasilenie i razem z gorączką występują w przebiegu poważnych chorób. Zespół ostrego brzucha może być intensyfikowany przez:

• kaszel;
• ruch;
• problemy z oddychaniem;
• zmiany ułożenia ciała.

Długotrwały ból zlokalizowany w jamie brzusznej może dokuczać latami, pacjenci często go lekceważą przez niskie natężenie. Częściej towarzyszą mu nieznaczne podwyższenie temperatury ciała, nudności i wymioty. Zarówno przewlekły, jak i ostry ból po prawej stronie brzucha to dobry powód, by iść na L4 online i zrobić odpowiednie badania.

Najczęstsze przyczyny bólu brzucha w prawej części z układu pokarmowego

Nie każda dolegliwość wymaga pilnej konsultacji lekarskiej. Najczęściej ból brzucha pojawia się w następstwie niewielkich zaburzeń ze strony układu pokarmowego – niektóre pokarmy są ciężkostrawne, inne powodują wzdęcia. Tego rodzaju zaburzeniom trawienia sprzyjają także:

• picie dużych ilości wody;
• zbyt intensywny wysiłek fizyczny bezpośrednio po jedzeniu;
• nietolerancje pokarmowe.

Nieco poważniejsze (niekoniecznie groźne) skutki mają zatrucie pokarmowe i tzw. grypa żołądkowa. W takich przypadkach bólowi brzucha w prawej górnej części będą towarzyszyć m.in. mdłości, torsje oraz biegunka. Zalecenia lekarskie zazwyczaj obejmują:

• przeciwdziałanie odwodnieniu;
• uzupełnienie elektrolitów;
• przejście na lekkostrawną dietę;
• tymczasowe ograniczenie aktywności fizycznej;
• odpoczynek i relaks.

Ból po prawej stronie brzucha jako typowy objaw chorób i kolki nerkowej

Jedną z najczęściej diagnozowanych przypadłości u pacjentów zgłaszających dolegliwości bólowe w jamie brzusznej jest kamica dróg żółciowych. Zalegające złogi mogą powstawać m.in. na skutek spożywania zbyt dużych ilości tłustych potraw. Bólowi brzucha spowodowanemu kamicą często towarzyszą zgaga, wymioty i nudności. Jednym z możliwych powikłań kamicy jest ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych. Dodatkowe objawy to:

• dreszcze;
• gorączka;
• żółtaczka;
• szybsze bicie serca;
• przyspieszenie oddechu.

Jak odróżnić kamicę żółciową od kolki nerkowej? W tym drugim przypadku choroba przez długi czas przebiega bezobjawowo. Ataki kolki nerkowej mogą współwystępować z silnym parciem na mocz oraz bolesnym lub utrudnionym oddawaniem moczu. Ból po prawej stronie brzucha może wskazywać, że kamienie znajdują się w okolicy prawej nerki. Wraz z przesuwaniem złogów w dół układu moczowego bolesności „schodzą” z prawej dolnej części jamy brzucha do środka, w okolice narządów miednicy.

Ból z prawej części brzucha, w podbrzuszu – wyrostek robaczkowy i jelita, jajniki

Zapalenie wyrostka robaczkowego można poznać m.in. po zaburzeniach łaknienia, mdłościach, wymiotach oraz wstrzymaniu gazów i stolca. Nieznośny ból w prawej dolnej części brzucha nasilają się przy kaszlu i poruszaniu. Bolesności mogą być wywołane niedrożnością lub zapaleniem jelita grubego albo cienkiego. Możliwe są także dolegliwości jelitowo-żołądkowe, takie jak zespół jelita drażliwego, choroba wrzodowa czy zmiany nowotworowe. W razie wystąpienia niepokojących symptomów najlepiej złożyć wniosek o zwolnienie lekarskie online i natychmiastowo zgłosić się do lekarza.

Nieprzyjemne bóle po prawej stronie brzucha mogą być związane z chorobami układu rozrodczego i jego narządów – zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. U pacjentek diagnozuje się m.in. torbiel i pęknięcie jajnika, skręcenie jajowodu, zapalenia przydatków, macicy oraz jej błony śluzowej czy endometriozę. Z kolei u pacjentów mogą występować stany zapalne gruczołu krokowego i najądrzy.

Bóle po prawej stronie brzucha pod żebrami. Trzustka, zapalenie wątroby

Bolesności to jeden z objawów zapalenia trzustki. Schorzenie może mieć przebieg ostry lub przewlekły. W pierwszej postaci obok bólów z prawej strony brzucha występują m.in. nudności, wymioty, wzdęcia, a w niektórych przypadkach również następuje obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, które przyczynia się do przyspieszenia tętna i tachykardii. Same bóle mogą promieniować z nadbrzusza w okolice śródbrzusza i podbrzusza, pleców i kręgosłupa oraz klatki piersiowej. Przewlekłe zapalenie trzustki charakteryzują:

• biegunki;
• torsje;
• uczucie pełności;
• żółtaczka;
• nasilanie bólu po prawej stronie brzucha po spożyciu posiłku.

Z czym jeszcze mogą być związane objawy?

Różne choroby wątroby mogą wywoływać stany zapalne, ropienie czy rozrost organu. Podstawowe objawy zapalenia to żółtaczka, mdłości, wymioty, wysoka gorączka, dreszcze i zaburzenia wydalania – ciemniejszy moczy oraz jaśniejszy stolec. Ropień zwykle tworzy się na skutek infekcji przeniesionej przez krew lub żółć. Ból po prawej stronie brzucha wywołany powiększeniem narządu wynika z ucisku na sąsiednie struktury anatomiczne. W przypadku dolegliwości ze strony wątroby i trzustki nie można też wykluczać zmian nowotworowych i raka.

Diagnostyka i leczenie bólu po prawej stronie brzucha

Diagnoza rozpoczyna się od wywiadu medycznego i badań przedmiotowych, np. palpacyjnych. Następnie lekarz zleca odpowiednie badania obrazowe, endoskopowe i laboratoryjne, np. RTG, USG jamy brzusznej, gastroskopię, kolonoskopię, morfologię krwi, OB, CRP etc. Terapia zależy od rozpoznanego schorzenia lub kilku chorób. Czasami pomaga zmiana sposobu odżywiania i stylu życia, niektórzy przechodzą farmakoterapię – na niektóre leki potrzebna jest e-recepta od lekarza – a inni muszą się poddać inwazyjnym zabiegom.

Ból po prawej stronie brzucha może być spowodowany także przepukliną pachwinową, udzieleniem dolegliwości bólowych wywołanych schorzeniami kręgosłupa, nerwobólami czy nadmiernym stresem i problemami psychicznymi. Każdy przypadek trzeba potraktować indywidualnie i dostosować terapię do rzeczywistej przyczyny.