Łysienie u mężczyzn
Spis treści
Cykl życia włosa
Jak powstaje łysienie androgenowe u mężczyzn?
Czym objawia się łysienie androgenowego u mężczyzn?
Przyczyny łysienia androgenowego u mężczyzn
Choroby nasilające wypadanie włosów
Stosowane leki a wypadanie włosów
Diagnoza przyczyn łysienia
Leczenie łysienia androgenowego typu męskiego
Aspekt psychologiczny łysienia
Cykl życia włosa
Każdy mieszek włosowy przechodzi przez trzy kolejno następujące po sobie etapy wzrostu. Składają się one na tak zwany cykl włosowy. Proces ten zapoczątkowuje faza wzrostu włosa (anagenem), który przechodzi w okres inwolucji mieszka i zahamowania wzrostu włosa (katagen), a następnie w fazę spoczynku (telogen), czyli w tzw. włos nierosnący. U osoby zdrowej sąsiadujące ze sobą mieszki włosowe znajdują się w różnych fazach cyklu włosowego, gdzie zazwyczaj około 80% z nich jest w fazie anagenu, 1% w fazie katagenu, a 19% w fazie telogenu. Po zakończeniu fazy telogenu, włos wypada z mieszka włosowego i rozpoczyna się kolejny cykl włosowy. Codziennie takim przemianom ulega około 100 włosów. Gdy dochodzi do zaburzenia cyklu życia włosa, pojawia się problem wypadania włosów oraz łysienia. Zależny on od wielu czynników, w tym hormonalnych, genetycznych, a także zewnętrznych.Jak powstaje łysienie androgenowe u mężczyzn?
Łysienie androgenowe męskie (łac. alopecia masculina androgenetica) jest dziedziczną, przewlekłą chorobą mieszków włosowych okolicy czołowo-ciemieniowej, która polega na ich postępującej miniaturyzacji i stopniowej utracie zdolności do produkcji włosów, co z kolei prowadzi do widocznej, stopniowej utraty włosów. Odpowiedzialne za występowanie łysienia androgenowego są hormony, nazywane androgenami. Testosteron, pod wpływem enzymu 5α-reduktazy typu II, zostaje przekształcony w silniej działający dihydrotestosteron (DHT), który wiąże się z receptorem androgenowym w mieszku włosowym. Powstały kompleks receptor-DHT aktywuje geny odpowiedzialne za przekształcanie dużych mieszków włosowych w mieszki zminiaturyzowane, przy ich niezmienionej ilości, w konsekwencji powyżej wspomniana faza anagenu ulega skróceniu, mieszki stają się mniejsze i produkują krótsze, cieńsze, słabsze włoski. Ten rodzaj łysienia występuje powszechnie u ponad 80% mężczyzn, a jego pierwsze objawy możemy obserwować już u mężczyzn między 20 a 30 rokiem życia, jednak pierwsze objawy łysienia androgenowego ujawniają się czasem już u nastolatków (forma ostra). Łysienie androgenowe może doprowadzić u mężczyzn do całkowitego wyłysienia.Czym objawia się łysienie androgenowego u mężczyzn?
Powszechnym objawem jest przesuwająca się ku tyłowi głowy linia nasady owłosienia. Początkową utratę włosów zwykle obserwuje się w okolicy czołowo-skroniowej, a następnie ciemieniowej. Następnie przerzedzenie włosów rozszerza się w stronę skroni i ciemienia, pozostawiając koronę włosów na potylicy i częściowo w okolicach skroniowych. W taki właśnie sposób następuje recesja linii włosów na skroniach, często potocznie nazywana ,,zakolami” i łysina na wierzchołku głowy. Włosy przerzedzają się na środku głowy w postaci rozproszonej, przez co często początkowe objawy uchodzą naszej uwadze. Czasami jednak proces łysienia może obejmować całą powierzchnię głowy, a stopień łysienia androgenowego u mężczyzn określany jest wg 7-stopniowej skali Hamiltona-Norwooda, gdzie:Stopień 1 - to naturalna tzw. nastoletnia linia włosów, bez pogłębionych zakoli;
Stopień 2 - to łagodne cofnięcie przedniej linii włosów, delikatne zakola, co jest nazywane dojrzałą linią włosów;
Stopień 3 - to pogłębianie zakoli, dalsze cofanie się przedniej linii włosów i wczesna faza łysiny;
Stopień 4 - wyraża się w wyraźnie cofniętej linii włosów, przerzedzeniu w części ciemieniowej, pasie oddzielającym przód od wierzchołka;
Stopień 5 - to pas oddzielający szczyt od części ciemieniowej staje się coraz węższy, widoczne przerzedzenie;
Stopień 6 - tutaj obszary łysienia łączą się w jeden i zwiększa się ich powierzchnia;
Stopień 7 - włosy są obecne na części potylicznej, jednak na pozostałym obszarze głowy włosy nie występują lub są bardzo rzadkie. Przyczyny łysienia androgenowego u mężczyzn
Skłonność do łysienia androgenowego u mężczyzn jest uwarunkowana genetycznie i zazwyczaj występuje rodzinnie. Wiodącą przyczyną łysienia androgenowego jest aktywność 5 alfa reduktazy, czyli enzymu obecnego w komórkach mieszków włosowych, pod którego wpływem dochodzi do przekształcenia testosteronu w jego aktywną formę, tzw. dihydrotestosteron (DHT). Dihydrotestosteron doprowadza do obkurczenia i miniaturyzacji mieszków włosowych, a w efekcie do ich zaniku i wypadania włosów. DHT wpływa również na skrócenie czasu trwania anagenu, fazy wrostu włosa i wydłużenie telogenu, fazy spoczynku włosa. Łysienie androgenowe jest chorobą postępującą i uzależnioną od genetycznie uwarunkowanej nadwrażliwości mieszków włosowych na dihydrotestosteron. Intrygujący wydaje się jednak fakt, że mieszki włosowe umiejscowione na potylicy są odporne na działanie DHT, dlatego też pacjenci rzadko łysieją w tej okolicy, dzięki temu można stąd potem pobrać grafty do przeszczepu włosów. Istotną przyczyną może być też oddziaływanie wysokiego poziomu kortyzolu, co powoduje niedożywienie i niedotlenienie mieszków włosowych, a w efekcie osłabienie i w końcu nadmierne wypadanie włosów. Dlatego też stres jest uważany za jeden z czynników korelujących z nadmiernym wypadaniem włosów. Inne czynniki prowokujące utratę włosów to np.:
- silny lub przewlekły stres, traumatyczne przeżycia, związane np. z utratą pracy, rozwodem, śmiercią bliskiej osoby (należy wziąć pod uwagę, że odporność na stres jest indywidualna dla każdego pacjenta);
- niedobory żywieniowe wynikające ze źle zbilansowanej diety lub intensywnego odchudzania się, niedokrwistość z niedoboru żelaza, nabyte niedobory cynku, niedożywienie;
- promieniowanie UV;
- czynniki mechaniczne (uszkodzenia włosów podczas nieodpowiedniej stylizacji);
- zanieczyszczenia środowiska, przez co kumulacja toksyn w organizmie;
- niewłaściwa pielęgnacja;
- niedostateczna ilość i jakość snu;
- palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, niektóre narkotyki;
- zatrucie metalami ciężkimi, np. ołowiem, rtęcią;
- choroby, narkoza, krwotok (powoduje niedobory żelaza);
- niektóre leki.
Choroby nasilające wypadanie włosów
Na łysienie wpływ mogą mieć również niektóre choroby, pozornie niezwiązane z kwestią wypadania włosów. Do chorób, które mogą wzmagać postępowanie łysienia zalicza się m.in.:- zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność lub nadczynność tarczycy);
- przewlekłe choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzyca, choroby wątroby, niewydolność nerek);
- choroby autoimmunologiczne (np. choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty, który prowadzi najczęściej do łysienia bliznowaciejącego, liszaj płaski);
- choroby zakaźne (np. kiła) i choroby zakaźne przebiegające z wysoką gorączką (istotna jest wysokość gorączki i czas jej trwania);
- choroby psychiczne (np. Trichotillomania, w której pacjent sam wyrywa sobie włosy, co pomaga mu zredukować napięcie psychofizyczne.Często zaburzenie to jest obserwowane u dzieci. Jeśli uda się pozbyć tego nawyku, włosy zwykle odrastają. Jeśli jednak ich wyrywanie trwa przez wiele lat, trichotillomania może doprowadzić do stałej utraty włosów;
- choroby owłosionej skóry głowy (np. łupież, łojotokowe zapalenie skóry głowy, łuszczyca, a także niektóre grzybice).
Stosowane leki a wypadanie włosów
Wypadanie włosów zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn może być niejednokrotnie wynikiem działania niektórych leków. Informacja o takim skutku ubocznym stosowania leków powinna być zawarta w dołączonej do leku ulotce. Warto jednak pamiętać, że odstawienie danego leku nie zawsze doprowadzi do pełnego odrostu włosów. Do takich farmaceutyków zaliczamy przede wszystkim wybrane:- leki hormonalne (np. androgeny);
- leki przeciwmiażdżycowe (np. fibraty);
- leki nasercowe (np. beta-blokery);
- leki przeciwkrzepliwe (np. heparyna, pochodne kumaryny);
- leki przeciwtrądzikowe (np. retinoidy);
- leki przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe;
- leki przeciwnowotworowe (np. Cytostatyki);
- antydepresanty
Diagnoza przyczyn łysienia
Zdiagnozowanie przyczyn łysienia jest podstawą do wyboru właściwej terapii i zapewnia nie tylko skuteczność zastosowanego leczenia, ale też jego bezpieczeństwo. Należy pamiętać, że nie wszystkie metody i leki mogą być stosowane przy każdym rodzaju łysienia. Dlatego tak istotna jest, w przypadku zauważenia niepokojącego wypadania włosów szybka konsultacja z lekarzem online, który przeprowadzi wywiad i zleci wykonanie właściwych badań, takich jak badanie trychoskopowe (dermoskopię skóry głowy), a jeśli zajdzie taka konieczność zleci on także dodatkowe analizy, np. wykonanie trichogramu, badań krwi, oznaczenia stężenia hormonów (zwłaszcza testosteronu i estrogenów, hormonów tarczycy) a czasem nawet biopsji, by znaleźć przyczynę oraz zaproponować skuteczne leczenie i udzielić recepty na adekwatny do występującego problemu środek farmaceutyczny.Leczenie łysienia androgenowego typu męskiego
W przypadku wystąpienia łysienia androgenowego leczenie nie jest konieczne, jest ono jednak wskazane, gdy przyczynia się do obniżenia samooceny pacjenta, a co za tym idzie jego komfortu życia. Obecnie stosuje się leczenie miejscowe i leczenie ogólne łysienia androgenowego, a najwyższą skuteczność terapii uzyskuje się rozpoczynając leczenie jak najwcześniej, ponieważ długotrwałe łysienie androgenowe może prowadzić do trwałego zniszczenia mieszków włosowych. Jeśli obserwujesz więc u siebie objawy łysienia, warto swój problem skonsultować z lekarzem online, by uniknąć negatywnych skutków zaniedbania.Leczenie farmaceutyczne
Substancje stosowane w leczeniu łysienia androgenowego typu męskiego to:- Finasteryd, lek o działaniu ogólnoustrojowym. Jest to inhibitor 5α-reduktazy typu II. Jego działanie polega na hamowaniu powyżej wspomnianego enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie testosteronu do DHT, wykazując działanie antyandrogenowe. Taka terapia może spowolnić lub całkowicie zahamować wypadanie włosów. Jest stosowany w leczeniu ogólnoustrojowym, a czynnikiem decydującym o jego zastosowaniu jest stopień zaawansowania łysienia androgenowego. Finasteryd występuje w postaci tabletek, które możesz uzyskać na swoją elektroniczną receptę.
- Minoksydyl, to lek o działaniu miejscowym. Stosowany miejscowo pobudza wzrost włosów, jednak dokładny mechanizm jego działania na strukturę mieszka włosowego nie został jeszcze w pełni poznany. Lek ten wspomaga wzrost włosów i przeciwdziała ich wypadaniu, przez co - postępowaniu łysienia. Wydłuża fazę wzrostu (anagen) oraz stymuluje podziały komórkowe. Jest dostępny w postaci aerozoli, płynów, roztworów w dwóch stężeniach 2% i 5%. Pierwsze rezultaty leczenia z użyciem minoksydylu powinny pojawić się po upływie 2 miesięcy systematycznego leczenia, natomiast największe nasilenie wzrostu obserwuje się dopiero po ok. 12 miesiącach. Należy pamiętać, że po zaprzestaniu regularnego stosowania szybkość odrostu i wypadania wraca do stanu wyjściowego, lek ten wymaga więc regularnego stosowania.
Zabiegi profesjonalne
W gabinetach trychologicznych, dermatologicznych i medycyny estetycznych dostępnych jest wiele zabiegów, dzięki którym możemy zahamować wypadanie włosów, czy pobudzić ich odrost. Do takich zabiegów zalicza się np.:- Mezoterapia igłowa. Jest to iniekcyjne podawanie substancji leczniczych w skórę, które pobudzają mieszki włosowe do produkcji włosów, np. peptydów (mezoterapia osoczem bogatopłytkowym) co silnie regeneruje mieszki włosowe, dostarcza czynników wzrostu odpowiedzialnych za wzrost włosa;
- Terapia światłem LED wywiera korzystny wpływ na metabolizm komórkowy, poprawia mikrokrążenie oraz działa przeciwzapalnie; Karboksyterapia, to terapia dwutlenkiem węgla, która poprawia mikrokrążenie, zwiększa dopływ krwi, tlenu i składników odżywczych w okolicę mieszka włosowego;
- Zabiegi trychologiczne (kosmetyczne) oparte są np. na peelingach, drenażu, elektrostymulacji, mezoterapii bezigłowej czy specjalnych wcierkach i maskach;
- Przeszczep włosów. W nowoczesnej metodzie możliwy jest przeszczep pojedynczych zespołów mieszków włosowych z potylicy na obszary objęte łysieniem, dzięki czemu zabieg jest dużo mniej inwazyjny niż klasyczna transplantacja włosów metodą paskową. To zabieg zalecany przede wszystkim w łysieniu androgenowym, w takim stopniu zaawansowania, w którym inne metody okazały się nieskuteczne.
Aspekt psychologiczny łysienia
Włosy na głowie pełnią nie tylko funkcję ochronną i termoregulacyjną, są one również ozdobną i od wieków stanowią ważną część naszego wizerunku. Włosy są więc sposobem na podkreślenie swojej urody i atrakcyjności, ale też na wyrażenie własnej osobowości. Łysienie co prawda nie zagraża naszemu zdrowiu, ale jak już zostało wspomniane może wpływać na jakość życia pacjenta. Często, zwłaszcza u młodych mężczyzn cierpiących z powodu nadmiernej utraty włosów, powoduje zakłopotanie, wstyd, obniżenie pewności siebie, a także frustrację wynikającą z niemożności ukrycia objawów łysienia. Piękne, gęste włosy są atrybutem atrakcyjności, więc ich brak lub przerzedzenie może wpływać na zaniżenie samooceny i poczucia własnej wartości, a u osób szczególnie wrażliwych powodować także znaczne obniżenie samopoczucia i niechęć do kontaktów społecznych. Dlatego tak ważne jest jak najszybsze wdrożenie właściwego leczenia oraz odpowiednia profilaktyka, w której zawierać się będzie np. wdrożenie zdrowej, zbilansowanej diety. W szczególnych przypadkach pomocna może też być psychoterapia. Należy pamiętać, że wielkość problemu z jakim się mierzymy powinniśmy oceniać w zgodzie ze sobą i na podstawie obserwacji swoich reakcji i emocji, a to że dla innej osoby pewna dolegliwość nie stanowi problemu, nie oznacza, że my nie mamy prawa przeżywać jej inaczej. Jeśli więc uważasz swój problem za istotny, nie wahaj się i skorzystaj z konsultacji z lekarzem online, w celu uzyskania potrzebnego wsparcia i e-recepty na skuteczny środek farmaceutyczny, który pomoże Ci w walce z łysieniem.Zobacz również: