Testosteron – cena badania. Kiedy warto wykonać badanie testosteronu?

Poziom testosteronu ulega dobowym wahaniom, u kobiet jego stężenie uzależnione jest również od fazy cyklu miesięcznego. Ilość hormonu spada wraz z wiekiem – u mężczyzn utrzymuje się na wysokim poziomie do około 30. roku życia. Na to, jak szybko dochodzi do zmniejszenia ilości testosteronu, wpływa styl życia, sposób odżywiania, a także ogólny stan zdrowia. Niski poziom testosteronu objawia się zaburzeniami seksualnymi, obniżeniem popędu, a nawet problemami z płodnością. Z kolei zbyt wysokie stężenie testosteronu prowadzi do przerostu prostaty, agresywnych zachowań, czy łysienia. W przypadku niepokojących objawów warto skontrolować poziom tego hormonu. Jak badać testosteron? Cena, diagnostyka, leczenie – sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat.

Testosteron – jaka jest jego rola?

U mężczyzn testosteron produkowany jest przez komórki Leydiga jąder (95%) lub przez konwersję androgenów nadnerczowych w obwodzie (5%), natomiast u kobiet 60% hormonu pochodzi z obwodowego metabolizmu androstendionu, pozostałe ilości produkowane są przez jajniki, korę nadnerczy, a także łożysko. Hormon androgeniczny odpowiada za cechy męskie – ukształtowanie sylwetki, owłosienie, barwę głosu, a także wzorce zachowań. Jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania narządów płciowych, właściwego przebiegu procesu dojrzewania u chłopców. U mężczyzn hormon ten produkowany jest już w życiu płodowym od około 9. tygodnia. Jest to jeden z najważniejszych męskich hormonów płciowych, a odpowiada przede wszystkim za:

• rozwój jąder, moszny, prostaty, prącia, pęcherzyków nasiennych;
• produkcję spermy;
• charakterystyczny rozkład tkanki tłuszczowej;
• stymulację i utrzymanie funkcji seksualnych.

Testosteron odpowiada również za inicjację seksualną, odgrywa ogromną rolę w kształtowaniu męskiego profilu zachowań. Testosteron to hormon wpływający na przyrost masy mięśniowej, stymulujący wzrost kości długich. Ma nie tylko wpływ na cechy płciowe, ale jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu – indukuje spadek cholesterolu HDL, zwiększa produkcję czynników krzepnięcia, jest odpowiedzialny za zmniejszanie stężenia SHBG oraz fibrynogenu. Nieprawidłowe stężenie hormonu może oznaczać m.in. problemy z erekcją, popędem, samopoczuciem.

Badanie testosteronu – kiedy zbadać poziom hormonu?

Zarówno niedobór, jak i podwyższony poziom testosteronu może dawać charakterystyczne objawy, które powinny skłonić do odbycia konsultacji lekarskiej. Obniżenie stężenia testosteronu u mężczyzn będzie skutkować przede wszystkim:

• zaburzeniami wzwodu;
• obniżeniem libido;
• zmniejszeniem owłosienia;
• ginekomastią, czyli przerostem gruczołu sutkowego;
• obniżeniem siły i masy mięśniowej;
• zwiększeniem masy ciała, a nawet otyłością;
• zaburzeniami nastroju, stanami depresyjnymi;
• pogorszeniem sprawności intelektualnej.

Zbyt niski poziom testosteronu powoduje opóźnienie procesu dojrzewania u chłopców i brak rozwoju drugorzędowych cech płciowych.

Nadmiar testosteronu u mężczyzn i kobiet także będzie przejawiać się różnego rodzaju zaburzeniami:

• przerostem prostaty i problemami z oddawaniem moczu;
• pogorszeniem samopoczucia (mogą zdarzać się napady agresji);
• wysokim ciśnieniem krwi;
• zmniejszeniem liczby plemników i problemami z płodnością;
• łysieniem;
• zaburzeniami miesiączkowania;
• spadkiem odporności organizmu;
• pogorszeniem kondycji skóry.

Podwyższony poziom testosteronu u kobiet prowadzi do rozwoju zjawiska, jakim jest maskulinizacja. To występowanie cech typowo męskich – zarostu w miejscach androgenowrażliwych, zmiany sylwetki czy głosu. Wysoki poziom testosteronu jest również przyczyną występowania chorób układu sercowo-naczyniowego.

Wszystkie wymienione symptomy mogą wskazywać na zaburzenia wydzielania hormonu i są wskazaniem do wizyty u specjalisty. Na początek może to być konsultacja telefoniczna, podczas której istnieje możliwość wystawienia L4 online i skierowania na badania.

Testosteron – cena, przygotowanie do badania

We wskazanych przypadkach warto wykonać badanie testosteronu całkowitego. Należy wykonywać je w godzinach porannych, z uwagi na dobowe wahania poziomu hormonu. Diagnostyka polega na pobraniu próbki krwi z żyły w zgięciu łokciowym. Pacjent nie musi się specjalnie przygotowywać do badania, warto jednak, aby przyszedł wypoczęty i wyspany. Badania krwi najlepiej wykonywać na czczo. Wynik badania zawsze powinien interpretować specjalista. Może on również zadecydować o pogłębieniu diagnostyki o dodatkowe badania laboratoryjne oraz obrazowe, które pomogą znaleźć przyczynę zaburzeń. Masz zamiar sprawdzić testosteron? Cena badania to średnio 40 zł, jednak koszt może być różny w zależności od placówki czy miasta, w którym się badasz. Co istotne, istnieje możliwość przeprowadzenia badania w ramach umowy z NFZ.

Testosteron, badanie, normy

Jak wygląda prawidłowy poziom testosteronu? Wartości referencyjne są różne dla kobiet i mężczyzn. Na stężenie hormonu może mieć wpływ nie tylko wiek i płeć, ale także predyspozycje genetyczne oraz działanie przysadki mózgowej.

• norma testosteronu dla mężczyzn wynosi 9,0-34,7 nmol/l;
• norma testosteronu dla kobiet wynosi 0,52-2,43 nmol/l.

Leczenie farmakologiczne w przypadku mężczyzn zaleca się dopiero przy wartościach poniżej 8,00 nmol/l. Warto również odnotować, że dość rzadko zdarzają się przypadku zbyt wysokiego poziomu testosteronu. Problemem są raczej jego zbyt niskie wartości. Aby móc znaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy konieczne są dodatkowe badania.

Niski poziom testosteronu – przyczyny zaburzeń

Obniżony poziom testosteronu może świadczyć o dysfunkcji jąder. Niewydolność bywa spowodowana chorobą genetyczną, zaburzeniem rozwoju, guzami i stanami zapalnymi, czy idiopatycznym zanikiem jąder. Do wtórnych przyczyn niskiego poziomu testosteronu zalicza się zaburzenia przysadki i podwzgórza – niewydolność spowodowana urazami lub guzami, izolowany hipogonadyzm hipogonadotropowy. Do spadku poziomu hormonu przyczynia się też niezdrowy tryb życia, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, otyłość, przyjmowanie niektórych leków. Znaczenie mają również przewlekłe choroby współwystępujące.

Wysoki poziom testosteronu – przyczyny

Za wysoki poziom hormonu mogą odpowiadać choroby nowotworowe np. jajników. U kobiet wzrost testosteronu obserwuje się w przebiegu choroby, jaką jest zespół policystycznych jajników, a także przy gruczolaku nadnerczy.

Testosteron – leczenie zaburzeń wydzielania

W przypadku dużych niedoborów testosteronu specjalista może zalecić podanie hormonu. Należy podkreślić, że obniżony poziom hormonu u mężczyzn jest czynnikiem ryzyka rozwoju m.in. cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia, osteoporozy, zespołu metabolicznego itp., dlatego często wymaga leczenia. Hormon może zostać podany w formie zastrzyków, tabletek lub maści. Terapia powinna być przeprowadzana pod kontrolą lekarza. W terapii niedoborów stosowane są pochodne testosteronu, czyli jego estry. Leki wydawane są jedynie na podstawie recepty (może to być również e-recepta). W przypadku intensywnych objawów niedoboru lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie online.

Testosteron – cena badania, rodzaj diagnostyki, przyczyny zaburzeń wydzielania to tematy, które mogą zainteresować zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Problem dotyczy bowiem obu płci. Hormon pełni ważną funkcję w organizmie, a wszelkie odchylenia od normy mogą odbić się niekorzystnie na zdrowiu i samopoczuciu. W razie wątpliwości warto udać się na pobieranie krwi i sprawdzić poziom testosteronu.