Hormonoterapia – rak prostaty i sposoby leczenia

Rak gruczołu krokowego jest najczęstszym nowotworem złośliwym u mężczyzn. Jedną z metod leczenia choroby jest hormonoterapia. Rak prostaty może być również leczony chirurgicznie i radioterapią.

Zapamiętaj!

• Hormonoterapia jest jednym z ważnych elementów leczenia raka prostaty.
• Terapia polega na obniżeniu poziomu hormonów męskich (androgenów), aby zahamować wzrost komórek nowotworowych.
• Może być stosowana jako terapia pierwszego rzutu w zaawansowanym raku prostaty, a także jako uzupełnienie po leczeniu miejscowym.
• Skutki uboczne hormonoterapii mogą obejmować problemy z erekcją, spadek libido, ryzyko cukrzycy, osteoporozy, problemy z wagą ciała, zmiany nastroju, problemy z pamięcią i inne.

Leczenie raka prostaty hormonoterapią

Hormonoterapia jest jednym z ważnych elementów terapii stosowanej w przypadku raka prostaty. Rak gruczołu krokowego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u mężczyzn i charakteryzuje się niekontrolowanym wzrostem komórek nowotworowych w gruczole prostaty.

Hormonoterapia polega na wpływaniu na poziom hormonów męskich, zwanych androgenami, które stymulują wzrost komórek nowotworowych. Głównym celem hormonoterapii w leczeniu raka prostaty jest obniżenie poziomu hormonów (testosteron), aby zahamować wzrost nowotworu.

Hormonoterapia może być stosowana jako leczenie pierwszego rzutu pacjentów z zaawansowanym rakiem prostaty, który rozprzestrzenił się poza prostatę, a także jako uzupełnienie po leczeniu miejscowym (np. radioterapii lub prostatektomii). Często stosuje się ją również w przypadku nawrotu raka prostaty po wcześniejszym leczeniu.

Hormony stosowane w leczeniu raka ograniczają czynność przysadki mózgowej, co sprawia, że jądra produkują mniej androgenów. Ta metoda leczenia nazywana jest również supresją androgenową, supresją hormonalną lub metodą ADT (ang. Androgen Deprivation Therapy). Chorzy mogą otrzymywać leki antyandrogenowe lub zastrzyki. Stosowane są również podskórne implanty hormonalne.

Hormonoterapia raka prostaty – skutki uboczne

Choć hormonoterapia jest metodą skuteczną, obarczona jest również ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Wielu mężczyzn skarży się na problemy z erekcją i znaczny spadek libido. Terapia hormonami zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy, osteoporozy, prowadzi również do kłopotów z utrzymaniem prawidłowej wagi ciała i sprzyja otyłości. Pozostałe skutki uboczne, które mogą pojawić się w trakcie kuracji to:

• zmiany nastroju;
• problemy z pamięcią;
• nadpotliwość;
• uderzenia gorąca;
• ginekomastia (rozrost gruczołów piersiowych);
• utrata owłosienia.

W razie zaobserwowania uciążliwych skutków ubocznych terapii warto skonsultować się z lekarzem. Jedną z opcji jest konsultacja przez internet, podczas której specjalista przeprowadzi wywiad i zaleci dalsze postępowanie. Warto zaznaczyć, że ma możliwość wystawienia L4 online, a także przepisania leków (e-recepta). Często decyduje jednak o wykonaniu kontrolnych badań. 

Hormonoterapia – jak radzić sobie ze skutkami ubocznymi?

Wybór odpowiedniej metody leczenia nowotworu zawsze zależy od wielu czynników jak rodzaj nowotworu, stopień zaawansowania, ogólny stan zdrowia chorego. Przed rozpoczęciem terapii hormonalnej sprawdzana jest kondycja kości (gęstość kości). Aby zapobiec występowaniu skutków ubocznych i zminimalizować ryzyko powikłań po leczeniu hormonami należy przestrzegać kilku ważnych zasad:

• suplementować witaminę D i regularnie sprawdzać stan kośćca;
• rozważyć zmianę diety na bogatą w składniki odżywcze, witaminy;
• zwiększyć aktywność fizyczną;
• zrezygnować z alkoholu, palenia papierosów;
• w przypadku osób z nadciśnieniem, a także zbyt wysokim cholesterolem, czy cukrzycą konieczne jest leczenie i kontrolowanie choroby.

Osoby poddawane hormonoterapii mogą doświadczać zaburzeń nastroju, a także snu, cierpieć na bezsenność. Dobre efekty może przynieść skorzystanie ze wsparcia psychoterapeuty, psychologa, a nawet seksuologa. Zwłaszcza na początku leczenia pacjent może potrzebować więcej odpoczynku (zwolnienie lekarskie online), spokoju i wsparcia najbliższych. 

Diagnozowanie raka prostaty

Rak stercza, gruczołu krokowego może przebiegać bezobjawowo, może również dawać niewielkie objawy. Do potencjalnych symptomów rozwijającego się nowotworu należą:

• problemy z oddawaniem moczu – wczesne stadium raka prostaty może powodować trudności w rozpoczęciu oddawania moczu, słaby strumień moczu, częste oddawanie moczu (szczególnie w nocy), uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza, ból lub pieczenie podczas oddawania moczu;
• problemy z erekcją  – rak prostaty może wpływać na zdolność mężczyzny do osiągnięcia i utrzymania erekcji;
• ból w okolicy miednicy  – zaawansowany rak prostaty może powodować ból w okolicy miednicy, pleców, bioder lub kości;
• obecność krwi w moczu lub nasieniu;
• spadek masy ciała i apetytu.

Rak prostaty jest też dość łatwy do zdiagnozowania, a regularne wizyty u urologa pozwalają wykryć nieprawidłowości we wczesnym stadium. Do najczęściej stosowanych metod diagnostycznych należy:

• badanie przesiewowe PSA  – poziom antygenu specyficznego dla tego nowotworu;
• badanie per rectum  – palpacyjne badanie prostaty;
• badanie obrazowe  – wykonywane jest USG, rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa;
• biopsja prostaty.

Od wyników badań zależy dalsze postępowanie i wybór metody leczenia.

Jedną z częściej stosowanych metod leczenia nowotworu jest hormonoterapia. Rak prostaty może bardzo dobrze zareagować na taką terapię. Sukces zależy jednak od stopnia zaawansowania choroby i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.