Zwolnienie lekarskie wstecz – czy lekarz może wystawiać L4 z opóźnieniem? Ile dni wstecz to możliwe?

Zdarza się, że niezdolność do pracy potrafi zaskoczyć. Nieobecność w pracy musi jednak zostać uzasadniona. Co zrobić, by uzyskać zwolnienie lekarskie wstecz? Czy przepisy przewidują taką możliwość? Czy zachowasz prawo do zasiłku chorobowego?

Jeśli jesteś ubezpieczony, masz prawo do wszystkich świadczeń zdrowotnych, które z tego wynikają, również zasiłku chorobowego. Możesz je uzyskać na podstawie zaświadczenia lekarskiego, jednak by je zdobyć, konieczna jest wizyta u lekarza. Niestety, przychodnie POZ często są przepełnione, a czas oczekiwania wydłużony. Nie zawsze istnieje możliwość wystawienia dokumentu w tym samym dniu, w którym nie pojawiłeś się w pracy. Jakie są zasady wystawiania zwolnienia lekarskiego wstecz? Czy można w ten sposób usprawiedliwić nieobecność pracownika? Jako pacjent powinieneś znać szczegóły.

Czym jest zwolnienie lekarskie? Dokumenty regulujące L4

Szczegółów dotyczących zasad wystawienia zwolnienia lekarskiego możesz szukać w treści Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim. Jest to nic innego, jak zaświadczenie lekarskie, które wskazuje na okresową niezdolność danego ubezpieczonego do pracy.

Ten okres określa się w odniesieniu do liczby dni, w których pracownik nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków. Istnieją również przepisy, które wskazują, do kiedy może obowiązywać wystawione L4. Zwolnienie może wystawić właściwie każdy lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, ale także specjalista. Nawet lekarz psychiatra może wystawić takie zaświadczenie swojemu pacjentowi, np. L4 na depresję.

Aby skorzystać ze zwolnienia lekarskiego i świadczenia w postaci zasiłku chorobowego, pacjent musi:

• podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu;
• być niezdolny do wykonywania pracy z powodu choroby;
• chorować w okresie, w którym opłacane przez niego ubezpieczenie było ważne.

Na jaki czas możliwe jest wystawienie zwolnienia?

W okresie, na który wystawiono L4, należy przeprowadzić wszystkie konieczne badania stanu zdrowia pacjenta, ale jednocześnie czas ten nie może przekroczyć 182 dni łącznie lub 270 dni, jeśli dostarczono pracodawcy zwolnienie z powodu gruźlicy lub choroby w ciąży. Zasady te znajdują się z kolei w treści Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Czy przepisy prawa przewidują możliwość wystawienia zwolnienia lekarskiego wstecz? Owszem, ale pod kilkoma warunkami.

Zwolnienie lekarskie wstecz – jakie zasady tu obowiązują?

Spełnienie wymienionych wyżej warunków upoważnia każdego ubezpieczonego nie tylko do standardowej formy zwolnienia, lecz także do otrzymania zwolnienia z datą wsteczną. Wprowadzenie takiego przepisu miało stanowić ułatwienie dla pacjentów, którym pierwsze dni choroby utrudniają wizytę u lekarza. Zwykle występuje wówczas wysoka gorączka, ogólne osłabienie i wiele innych objawów.

W §7 ust.3 Rozporządzenia z 2015 r. o sposobie orzekania o czasowej niezdolności do pracy wskazano, że okres niezdolności do pracy wskazany przez lekarza wstecz nie może być dłuższy niż 3 dni przed dniem, w którym zostało przeprowadzone badanie. To oznacza, że aby otrzymać dokument, jakim jest zwolnienie lekarskie obejmujące już pierwszy dzień twojej nieobecności w pracy, musisz udać się na konsultację maksymalnie dwa dni później. Jeżeli pracownik przekroczy ten czas, nie będzie mu przysługiwał zasiłek chorobowy.

Zwolnienie z datą wsteczną. W jakiej formie można je uzyskać?

Jeśli pacjent wyrazi takie życzenie, lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie tego typu w formie papierowej. Zwykle jednak również w przypadku zwolnienia lekarskiego wstecz praktykuje się jego wersję elektroniczną. Pracodawca i ZUS mają wówczas dostęp do dokumentu za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (o ile pracodawca ma założony odpowiedni profil). Pamiętaj, że jeśli chodzi o zaświadczenie tradycyjne, to do twoich obowiązków należy dostarczenie go do przełożonego. Oczywiście podczas zwolnienia nie powinieneś pojawiać się osobiście w zakładzie pracy. Wtedy pozostaje ci przekazanie zwolnienia przez znajomego, droga pocztowa lub skan dokumentu przesłany np. mailowo do działu kadr.

Nagła nieobecność w pracy. Komu przydaje się wystawienie L4 wstecz?

Zwolnienie lekarskie wstecz to wygodne rozwiązanie szczególnie dla osób, które:

• rozchorują się w dzień ustawowo wolny od pracy poprzedzający pierwszy dzień pracy (np. w niedzielę albo święto);
• z różnych przyczyn muszą dłużej oczekiwać na konsultację lekarską;
• ciężko przechodzą chorobę i to utrudnia im natychmiastowy kontakt z lekarzem.

Regulowane przepisami zwolnienia lekarskie (do 3 dni wstecz) obowiązują w zasadzie w każdym przypadku poza konsultacją z lekarzem psychiatrii. Kiedy pracownik nie może świadczyć obowiązków w zakładzie pracy i wynika to z choroby psychicznej lub innych zaburzeń tego rodzaju, wystawienie zwolnienia lekarskiego wstecz może obejmować dłuższy okres. Wszystko zależy od indywidualnego przypadku i oceny sytuacji przez specjalistę.

Czy można wystawiać L4 do przodu?

Istnieją przypadki, w których lekarz może wystawić zwolnienie na 4 dni do przodu, czyli jego okres będzie się rozpoczynał maksymalnie 4 dni po terminie badania lekarskiego. Zaświadczenie lekarskie wydawane w tym trybie także wiąże się z różnymi obostrzeniami i obowiązuje tylko w takich sytuacjach, które lekarz uzna za konieczne.

Dostarczenie pracodawcy zwolnienia – co będzie tam widoczne?

Czy pracodawca wraz ze zwolnieniem lekarskim, również zwolnieniem lekarskim wstecz, otrzymuje informację o tym, na co chorujesz lub co ci dolega? Tak naprawdę przełożony ma dostęp do następujących danych widocznych w formularzu:

• imię i nazwisko pacjenta;
• jego numer pesel;
• adres pobytu na czas zwolnienia;
• wskazany okres niezdolności do pracy;
• literowy kod zwolnienia;
• wskazania ze strony lekarza;
• miejsce, w którym zostało udzielone świadczenie (wizyta).

Nie ma tam natomiast żadnych informacji o dokładnym rozpoznaniu choroby.

Zwolnienie od lekarza kilka dni wstecz. Czy pracodawca może je odrzucić?

Na szczęście nie jest to możliwe. Przełożony ma obowiązek akceptacji każdego L4, także zwolnienia lekarskiego wstecz. Jeśli jednak nie jest pewny, czy taki dokument został wystawiony zgodnie ze stanem faktycznym (pacjent rzeczywiście nie jest w stanie wykonywać zawodowych obowiązków), może skontrolować swojego podwładnego w tym okresie. Kontroli mogą także dokonać przedstawiciele ZUS.

Obecnie zwolnienie lekarskie wstecz ma taką samą wartość, jak standardowe L4 wystawione przez lekarza w dniu badania pacjenta. Jeśli dotyczy cię taka sytuacja, pamiętaj o najważniejszych przepisach i formalnościach, których należy dopełnić, by oszczędzić sobie nieprzyjemnych lub niekomfortowych sytuacji z pracodawcą czy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Zwolnienie za okres kilku dni wstecz jest jak najbardziej możliwe w każdym przypadku i może je wystawić zarówno lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, jak i specjalista.