Nieleczona depresja – objawy choroby. Dlaczego terapia jest konieczna?

Depresja uznawana jest za jedną z najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych XXI wieku (choruje około 350 milionów osób na świecie). Szacuje się, że około 70% chorych Polaków nie zgłasza objawów lekarzowi i nie rozpoczyna leczenia. Konsekwencje zignorowania schorzenia są bardzo poważne – depresja jest przyczyną tysięcy prób samobójczych, a także rozwoju wielu chorób ogólnoustrojowych i psychicznych. Znacznie obniża komfort życia pacjenta, utrudnia normalne funkcjonowanie w społeczeństwie, wykonywanie obowiązków zawodowych. Problem depresji jest coraz częściej poruszany w mediach, co ma sprawić, że zostanie ona oswojona i traktowana jak choroba, którą trzeba diagnozować i leczyć. Specjaliści biją na alarm, głosząc, że nieleczona depresja jest chorobą śmiertelną.

Nieleczona depresja – objawy

Aby można mówić o zaburzeniu, objawy depresji muszą utrzymywać się przez dłuższy czas. Pojedynczy, przemijający epizod obniżonego nastroju wcale nie musi świadczyć o rozwoju zaburzenia. Niepokojące symptomy rozciągnięte w czasie, nawracające, przybierające na sile lub nieco łagodniejsze to przede wszystkim:

• pogorszenie samopoczucia, obniżenie nastroju towarzyszące przez większą część dnia;
• nieumiejętność odczuwania przyjemności (anhedonia);
• poczucie bezsensu i beznadziei;
• pesymizm, postrzeganie przyszłości w czarnych kolorach;
• rozdrażnienie;
• apatia lub nadmierne pobudzenie;
• obniżenie samooceny;
• ciągłe uczucie zmęczenia;
• zaburzenia snu;
• utrata energii;
• niechęć do działania;
• problemy z koncentracją i pamięcią;
• obniżone libido;
• zaburzenia łaknienia;
• objawy somatyczne jak bóle głowy, brzucha;
• stany lękowe.

Ponadto w przypadku leczonej lub nieleczonej depresji objawy obejmują powolne wycofywanie się z życia towarzyskiego, izolowanie, zaniedbywanie obowiązków, nadużywanie alkoholu, a także myśli samobójcze. Czym skutkuje nieleczona depresja? Objawy nasilają się, a wraz z upływem czasu dochodzi także do rozwoju innych zaburzeń psychicznych.

Skutki nieleczonej depresji

Skutki nieleczonej depresji obejmują wiele sfer życia chorego. Depresja rzutuje na samopoczucie, zdrowie fizyczne, codzienne funkcjonowanie w rodzinie, społeczeństwie. Zaburzone zostają wszystkie relacje, pogarsza się efektywność w nauce czy pracy. Inne skutki nieleczenia depresji to:

• rozwój chorób somatycznych – cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia, udarów, zawałów;
• zaburzenia łaknienia jak bulimia, anoreksja;
• utrwalanie się zaburzeń seksualnych;
• rozwój zaburzeń lękowych, pojawianie się urojeń, myśli prześladowczych, samobójczych;
• dolegliwości psychosomatyczne jak ból głowy, brzucha, nudności;
• obniżone efekty leczenia chorób nowotworowych;
• alienacja, osamotnienie;
• próby samobójcze.

Czym kończy się nieleczona depresja? Objawy nie mijają, a część osób dotkniętych depresją odbiera sobie życie. Szacuje się, że w Polsce około 5 tysięcy osób popełnia samobójstwo, z czego 4 tysiące to właśnie chorzy na depresję (większość samobójstw dotyczy mężczyzn). Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała wyniki badań pokazujące, że występowanie depresji wpływa na odporność organizmu – osoby z tego rodzaju zaburzeniami psychicznymi częściej chorują. Zachorowanie na depresję i rezygnacja z terapii zwiększają ryzyko wystąpienia udaru i zawału, a także zgonu z powodu chorób serca, cukrzycy czy nowotworów (niemal o 60%). Prawdopodobieństwo zgonu rośnie, ponieważ chorzy prowadzą mało aktywny tryb życia i nie dbają o zdrową dietę.

Jak leczyć depresję?

Depresja jest chorobą, która wymaga leczenia. Osoby doświadczające opisanych objawów powinny jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą. Na początek może to być również konsultacja lekarska online, podczas której lekarz przeprowadzi wywiad z pacjentem (może wystawić L4 online). Szukanie pomocy to pierwszy krok do wyzdrowienia. Ważne jest zaangażowanie rodziny, zrozumienie, wsparcie i pomoc w codziennych czynnościach. Dla osób z depresją bardzo ważna jest akceptacja otoczenia.

Sposób leczenia zależy od stopnia nasilenia objawów, rodzaju depresji, kondycji pacjenta. Często stosowane jest leczenie kompleksowe łączące farmakologię z psychoterapią, psychoedukacją. Chory powinien pozostawać pod opieką psychiatry, który w odpowiednim momencie może zadecydować o zmianie postępowania, dawkowania leków, czy zakończeniu kuracji. Co oznacza nieleczona depresja? Objawy psychiczne i fizyczne mogą się nasilać, a chory czuje się coraz gorzej.

Leki antydepresyjne

Farmakologiczny sposób leczenia polega na podawaniu leków antydepresyjnych dopasowanych do potrzeb pacjenta. Należy podkreślić, że poprawa samopoczucia nie następuje natychmiast, a dopiero po 2-3 tygodniach regularnego stosowania leków. Środki te dostępne są na receptę (rozwiązaniem jest również e-recepta przez internet). Leków nie należy odstawiać bez uzgodnienia ze specjalistą, zawsze też należy robić to stopniowo. Dziś do dyspozycji jest wiele leków nowej generacji, które są dobrze tolerowane przez chorych i, które w razie potrzeby mogą być przyjmowane przez dłuższy czas. Nie sposób bowiem ocenić, jak długo powinna trwać kuracja – to kwestia bardzo indywidualna. Do najczęściej przepisywanych leków należą:

• Pramolan;
• Miansec;
• Elicea;
• Egzysta;
• Lamegom;
• Spamilan;
• Amizepin;
• Seronil;
• Mozarin;
• Bioxetin.

Psychoterapia

Najczęściej stosowaną formą psychoterapii jest terapia poznawczo-behawioralna, ale również psychodynamiczna, interpersonalna. W łagodnych przypadkach psychoterapia bywa traktowana jako główny sposób leczenia depresji. Współczesne metody mają za zadanie nauczyć pacjenta radzenia sobie z objawami choroby, kontrolowania sposobu myślenia. Chorzy mogą korzystać z pomocy poradni i gabinetów psychologicznych. Walka z depresją przyniesie efekty, jeżeli pacjent zaangażuje się w leczenie i nawiąże relację z psychoterapeutą.

Depresja – rokowania

Jak wspomniano, depresja jest chorobą, która zagraża życiu – spory procent chorych nie przyznaje się do zaburzenia, bojąc się odrzucenia i braku akceptacji, wykluczenia społecznego. Depresja to dla wielu wciąż temat wstydliwy, dlatego osoby z zaburzeniami wielokrotnie wolą zmagać się z chorobą samotnie. Niestety brak wsparcia i leczenia może mieć straszne skutki – w skrajnych przypadkach jest to zgon. Brak wiedzy, zbyt mała świadomość choroby sprawiają, że nieliczni chcą skorzystać z dostępnych możliwości terapeutycznych.

W wielu przypadkach depresja jest łatwa do wyleczenia, a przyjmowanie leków prowadzi do dość szybkiej poprawy samopoczucia. Depresyjny nastrój udaje się opanować, a pacjent może normalnie funkcjonować. Depresja wykazuje jednak tendencje do nawrotów, dlatego osoby, które choć raz zachorowały, muszą liczyć się z możliwością powtórki.

Ile trwa leczenie depresji?

Czas trwania depresji zależy od danego przypadku. Depresja wywołana czynnikami zewnętrznymi może ustąpić samoczynnie w momencie wyeliminowania przyczyny gorszego samopoczucia (np. wyjście z toksycznej relacji). Leczenie choroby, której przyczyną jest obniżenie poziomu neuroprzekaźników (serotoniny, noradrenaliny i dopaminy) może trwać latami, a niekiedy do końca życia. Jedno jest pewne, im szybciej zostanie podjęte leczenie, tym większe szanse na szybki powrót do zdrowia.

Temat choroby, jaką jest depresja musi być podejmowany, a wiedza na jej temat szerzona. Należy dowieść, że depresję warto leczyć, by zapobiegać poważnym konsekwencjom i poprawiać komfort życia pacjentów, ale również ich bliskich. Trzeba pamiętać, że zaburzenie to wpływa na całe otoczenie chorego.