Tabletki antykoncepcyjne a ciąża – wpływ pigułek hormonalnych na płodność kobiety

Wśród wielu kobiet stosujących lub mających zamiar stosować antykoncepcję hormonalną panuje niemało przekonań na temat tabletek antykoncepcyjnych a ciąży. Niestety w dużej mierze są to szkodliwe mity, które wprowadzają w błąd pacjentki, obawiające się o swoje zdrowie i płodność w przyszłości. Dlatego warto zweryfikować tego typu poglądy, korzystając z wiedzy i doświadczenia lekarzy. Właśnie o konsultacjach u specjalisty powinna pomyśleć każda kobieta, która obawia się przyjmowania pigułek z hormonami. W sprawdzeniu informacji mogą pomóc również artykuły zamieszczone w serwisach medycznych.

Tabletki antykoncepcyjne a ciąża – czy istnieje ryzyko zapłodnienia?

Tabletki antykoncepcyjne a ciąża – ten temat niejednokrotnie jest poruszany przez kobiety, które planują lub dopiero rozpoczynają stosowanie antykoncepcji hormonalnej i mimo zapewnień lekarza, obawiają się, że nie będzie ona skuteczna. Nic dziwnego. Chociaż niektóre osoby przyjmują doustne środki hormonalne w celu unormowania cyklu menstruacyjnego lub wyleczenia niepokojących zmian skórnych, to jednak zdecydowana większość pacjentek decyduje się na pigułki doustne, aby skutecznie zabezpieczyć się przed niespodziewaną ciążą. Tabletki antykoncepcyjne to popularna metoda ochrony przed zapłodnieniem, ponieważ cechują się wysoką skutecznością działania. Jeśli są prawidłowo przyjmowane, bywają wręcz niezawodne – choć nadal nie tak jak wstrzemięźliwość seksualna. Jednak kwestia przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych a ciąży spędza sen z powiek – szczególnie osobom, które mają problem z regularnością ich zażywania. To właśnie z tego powodu zajście w ciążę jeszcze w okresie kuracji hormonalnej jest jak najbardziej możliwe. Pominięcie jednej lub kilku pigułek może obniżyć skuteczność tego rodzaju zabezpieczenia i doprowadzić do ciąży, ale nie tylko wtedy jest to możliwe. Jeśli z różnych powodów zaburzony jest proces wchłaniania tabletek antykoncepcyjnych a ciąża to coś, czego pacjentka się obawia – wówczas warto wykonać test ciążowy. Ryzyko nieplanowanego zapłodnienia podnosi się również wtedy, kiedy kobieta, równocześnie z terapią antykoncepcyjną, przyjmuje substancje, które mogą wpływać na przemianę materii.

Tabletki antykoncepcyjne a możliwość zapłodnienia po ich odstawieniu

Ponieważ tabletki antykoncepcyjne wykazują wysoką skuteczność działania, niektóre pacjentki, które planują ciążę, obawiają się ich wpływu na układ hormonalny oraz tego, czy skutki z tym związane mogą być odwracalne również po zakończeniu kuracji. Mówiąc krócej – mają wątpliwości, czy po odstawieniu długoterminowo stosowanych tabletek antykoncepcyjnych na pewno zajdą w oczekiwaną ciążę.

Jak się okazuje, po przerwaniu kuracji hormonalnej, nawet 50% kobiet może liczyć na skuteczne zajście w ciążę w czasie pierwszego kwartału, a ok. 80% po roku od odstawienia tego rodzaju antykoncepcji. Ponieważ najnowocześniejsze produkty antykoncepcyjne cechują się niewielką zawartością hormonów, istnieje minimalne ryzyko pojawienia się problemów z płodnością, spowodowanych wcześniejszym stosowaniem tabletek antykoncepcyjnych. Można więc stwierdzić, że jedynym skutkiem przyjmowania pigułek wstrzymujących owulację jest prawdopodobieństwo opóźnienia momentu skutecznego zajścia w ciążę, czyli chwilowa niemożność zapłodnienia bezpośrednio po przerwaniu kuracji. Jest to jednak konsekwencja, która nie powinna wzbudzać niepokoju. Tabletki antykoncepcyjne nie wpływają na płodność, a już na pewno na powstanie bezpłodności. Jednak znaczący wpływ na to może mieć wiek kobiety, która chce zajść w ciążę. Problemy z poczęciem często przypisuje się antykoncepcji hormonalnej, choć może ona tylko czasowo zaburzyć cykle owulacyjne. O tym, że po odstawieniu tabletek ciąża jest możliwa świadczy chociażby fakt, że niektóre kobiety zachodzą w nią jeszcze w okresie ich stosowania.

Dodatkowo wśród pacjentek panuje mit mówiący o tym, że antykoncepcja hormonalna wpływa negatywnie na organizm kobiety i w przyszłości może doprowadzić do poronienia lub stanowić zagrożenie dla ciąży i rozwijającego się płodu. Warto pamiętać, że większość aktualnie produkowanych tabletek antykoncepcyjnych zawiera w swoim składzie najmniejszą możliwą zawartość hormonów, konieczną do prawidłowego działania terapii, a hormony te nie gromadzą się w organizmie, lecz są w nim na bieżąco metabolizowane. Dlatego nie jest możliwe, aby miały one znaczący wpływ na rozwój ciąży w przyszłości – po odstawieniu preparatu.

Jak rozpoznać ciążę w okresie stosowania tabletek antykoncepcyjnych?

Kobiety, które obawiają się zajścia w ciążę podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych bardzo często zastanawiają się, jakie potencjalne objawy pomogą im zweryfikować to, czy mimo stosowania pigułek, doszło do zapłodnienia. Lekarze twierdzą, że główną oznaką zajścia w ciążę w takim przypadku jest brak krwawienia z odstawienia, które powinno pojawić się w przerwie od przyjmowania antykoncepcji hormonalnej (między opakowaniami preparatu lub w okresie zażywania tabletek placebo). Oprócz tego znaczącego symptomu na skuteczne zapłodnienie może wskazywać wzmożona senność i apatia pacjentki, zmienność nastrojów i apetytu, nudności i wymioty. Należy również zwrócić uwagę na zmiany fizyczne, takie jak inny wygląd i tkliwość piersi, a także nasilone wydzielanie śluzu z narządów rodnych i specyficzne bóle podbrzusza i pleców. W takiej sytuacji wskazane jest odstawienie preparatu antykoncepcyjnego i wykonanie testu ciążowego.

Czy stosowanie tabletek antykoncepcyjnych w ciąży wpływa na płód?

Ponieważ nie istnieją dokładne badania dotyczące wpływu pigułek antykoncepcyjnych na rozwijającą się ciążę, trudno orzec, czy terapia hormonalna może zaszkodzić kobiecie w ciąży i przede wszystkim rozwijającemu się dziecku. Specjaliści jednak twierdzą, że stosowanie tabletek jeszcze po zapłodnieniu może przyczynić się do poronienia lub pojawienia się wad wrodzonych u dziecka. Dlatego w przypadku podejrzenia ciąży należy niezwłocznie wykonać test ciążowy, stężenie beta HCG z krwi i skorzystać z porady ginekologa, który przeprowadzi badanie ginekologiczne. Jeśli lekarz potwierdzi ciążę, wówczas należy jak najszybciej przerwać kurację hormonalną, ponieważ systematyczne przyjmowanie tabletek w ciąży może stanowić istotne zagrożenie z uwagi na fakt, że w trakcie terapii uwalniają się dodatkowe hormony do organizmu kobiety, powodując zakłócenia w naturalnej gospodarce hormonalnej. To wszystko może mieć duży wpływ na właściwy przebieg ciąży.

Planowanie ciąży. Kiedy odstawić pigułki antykoncepcyjne?

Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych w większości przypadków wynika z niechęci bycia matką. Z tego powodu kobieta może przyjmować doustną antykoncepcję nawet kilkanaście lat. Jednak jeśli zdecyduje się na posiadanie dziecka, wówczas powinna omówić temat odstawienia tabletek antykoncepcyjnych i odpowiedniego przygotowania się do ciąży ze swoim lekarzem. Warto pamiętać, że niektóre kobiety mogą zajść w ciążę już w pierwszym naturalnym cyklu, a inne potrzebują kilka miesięcy, by ustabilizować gospodarkę hormonalną po latach przyjmowania antykoncepcji hormonalnej. Może to zależeć nie tylko od metody antykoncepcji i długości jej stosowania, ale również od wieku kobiety i jej indywidualnych cech fizycznych. Z tego powodu warto skonsultować kwestie zdrowotne ze specjalistą.

Wielu ginekologów zaleca, aby zakończyć stosowanie tabletek antykoncepcyjnych przynajmniej 3 miesiące przed zaplanowanym poczęciem dziecka. W tym czasie kobieta może zadbać o równowagę hormonalną. Nie jest to jednak reguła, ponieważ zdarza się, że bezpośrednio po odstawieniu tabletek w niektórych przypadkach wzrasta szansa na ciążę mnogą. Powodem tego jest uwolnienie w pierwszych cyklach naturalnych większej liczby komórek jajowych, które podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej były hamowane pod wpływem zatrzymania owulacji. Chociaż nie istnieją żadne medyczne przeszkody do starania się o dziecko zaraz po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej, warto przy planowaniu powiększenia rodziny wziąć ten aspekt tabletek antykoncepcyjnych a ciąży pod uwagę.

Nie ulega wątpliwości, że rozpowszechnianie błędnych przekonań na temat związku tabletek antykoncepcyjnych a ciąży może być destruktywne dla planowania macierzyństwa. Tym bardziej, że to właśnie doustna metoda antykoncepcyjna jest na tyle skuteczna, że pozwala na świadome podjęcie decyzji o tym, czy ktoś chce zostać rodzicem. Dlatego tak ważne jest to, aby szukać sprawdzonych informacji na ten temat – najlepiej korzystając z wiedzy i doświadczenia lekarzy.