Migrenowy ból głowy – jak wygląda napad bólu, jak leczyć migrenę?

Ból migrenowy potrafi skutecznie zniweczyć plany, uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Nagły napad bólu dotyczy zwykle jednej strony głowy, często towarzyszą mu nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło. Migrena częściej dotyka kobiet. Jak ją leczyć?

Ból migrenowy odczuwany jest jako pulsowanie, kołatanie, zwykle po jednej stronie głowy. Atak migreny może trwać kilka minut, ale dolegliwości mogą także utrzymywać się przez kilkanaście godzin, czy nawet kilka dni. Migrena dużo częściej dotyka kobiety, a ból może być tak silny, że wyłącza z codziennej aktywności. Migreny bez aury stanowią około 75% bólów tego rodzaju, w pozostałych przypadkach mowa jest o migrenie z aurą, której towarzyszą objawy oczne (niedowidzenie, mroczki) oraz neurologiczne (mrowienie, niedowłady). W przebiegu migreny można zazwyczaj wyróżnić kilka etapów, jednak nie zawsze i nie wszystkie muszą się pojawić. Przyczyny migreny nie zostały do końca poznane.

Czym jest migrenowy ból głowy?

Migrena jest charakterystycznym rodzajem bólu głowy, który w ciągu swojego życia poznało wiele osób. Jej przebieg i nasilenie mogą zmieniać się w zależności od przypadku. Rzadko napad pojawia się niespodziewanie, wiele osób doskonale potrafi określić moment gorszego samopoczucia, które zwiastuje nadejście ataku. Faza zwiastunowa migreny nazywana prodromalną występuje u około 77% przypadków migreny. Charakteryzuje ją obniżenie nastroju, zwiększona drażliwość, uczucie sztywności karku. Jednocześnie chory może zaobserwować częstsze ziewnie i zwiększony apetyt. Objawy te poprzedzają wystąpienie dolegliwości bólowych i pojawiają się na 24-48 godzin przed atakiem. Ból głowy może poprzedzić również tzw. aura, która pojawia się u około 25% osób zmagających się z migreną. W tym przypadku chorzy doświadczają zaburzeń widzenia w postaci mroczków, błysków, widzenia połowicznego oraz symptomów typowo neurologicznych jak niedowłady i mrowienie. Osoby, które doświadczają tego rodzaju objawów powinny skonsultować się z lekarzem, ponieważ podobne symptomy mogą dawać poważne schorzenia neurologiczne.

Jak wygląda epizod migrenowy?

Ból głowy w migrenie jest zazwyczaj jednostronny i ma charakter pulsujący. Ból może się nasilać w czasie. Dodatkowo pojawia się uczucie nudności, zawroty głowy, wymioty, a także nadwrażliwość na dźwięki, światło, a nawet zapachy. Może wystąpić tzw. przeczulica skórna. Stan migrenowy sprawia, że aktywność fizyczne jest źle tolerowana i prowadzi do nasilenia dolegliwości bólowych. Po ustąpieniu ataku migreny chory jeszcze przez pewien czas może czuć zmęczenie, wyczerpanie, a ruchy głową mogą być odczuwane jako bolesne. Warto pamiętać, że migrena raczej nie zaczyna się w sposób gwałtowny, dlatego takiego rodzaju atak powinien skłonić do wizyty u specjalisty.

Migrena – najczęstsze przyczyny dolegliwości

Przyczyny pojawiania się migrenowego bólu głowy nie zostały do końca poznane. Uważa się, że etiologia choroby jest złożona. Odpowiedzialne mogą być czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Wyszczególniono również tzw. wyzwalacze bólów migrenowych, do których zaliczono:

• stres;
• niehigieniczny tryb życia – nieodpowiednia ilość snu, ruchu;
• alkohol oraz niektóre pokarmy;
• zmiany pogody;
• zmiany hormonalne u kobiet.

Jedna z teorii głosi, iż przyczyną migreny jest nadmierne wydzielanie serotoniny, neuroprzekaźnika, który odpowiada za prawidłowe napięcie naczyń krwionośnych w mózgu. W wyniku tego procesu dochodzi do gwałtownego skurczu naczyń krwionośnych w mózgu, a następnie do ich rozkurczenia. W ten sposób pojawia się ból głowy. Pierwsze symptomy migreny pojawiają się już w dzieciństwie, a szczególnie w okresie poprzedzającym dojrzewanie. Najbardziej uciążliwe epizody bólowe przytrafiają się osobom w okolicy 40. roku życia. Największe ryzyko rozwoju migreny przypada na okres pomiędzy 25. a 55. rokiem życia. Bardziej narażone są osoby cierpiące na nadciśnienie, niedoczynność tarczycy. Uważa się również, że występowanie migreny związane jest z predyspozycją do nadmiernych reakcji neuronaczyniowych.

Rozpoznanie migreny

Rozpoznanie migreny opiera się w dużej mierze na wywiadzie przeprowadzonym z pacjentem. Specjalista zwróci uwagą na najbardziej charakterystyczne objawy:

• ból migrenowy trwa najczęściej od 4 do 72 godzin;
• ból jest tętniący, pulsujący, narastający podczas podejmowania aktywności fizycznej;
• dolegliwości bólowe głowy występują zwykle po jednej stronie, obejmują okolice czoła, skroni, niekiedy również potylicy;
• charakterystyczne są objawy towarzyszące jak nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło, dźwięki, zapachy;
• pomiędzy atakami nie występują dolegliwości.

Diagnostyka u pacjentów zgłaszających wymienione objawy może obejmować także badania biochemiczne (wyniki zazwyczaj są prawidłowe). Jeśli ból głowy występuje razem z symptomami niepokojącymi, innymi niż charakterystyczne dla migreny, wykonuje się tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny.

Migrena a inne rodzaje bólów

Migrena bywa mylona z innymi rodzajami bólów głowy, np. napięciowym bólem głowy lub klasterowym bólem głowy. Ten ostatni częściej pojawia się u mężczyzn, jest bardzo silny i krótkotrwały, towarzyszy mu łzawienie oka, a także wyciek z nosa. Również tego rodzaju ból obejmuje jedną stronę twarzy, pojawia się w okolicy oczodołu i skroni. Lekarze zwracają uwagę, że migrenowy ból głowy trwający dłużej niż 72 godziny wymaga hospitalizacji i przeprowadzenia dokładniejszych badań. Niepokojący jest też atak tego rodzaju występujący u dzieci poniżej 10. roku życia oraz osób po 50. roku życia (jeśli pojawia się po raz pierwszy). W takim wypadku należy wykluczyć poważne choroby jak guz mózgu, zapalenie czy występowanie krwiaka. Równie niepokojący jest bardzo silny ból głowy pojawiający się nagle i po raz pierwszy, opisywany przez pacjenta jako najsilniejsza doznana dotąd dolegliwość. W takim przypadku konieczne może być wykonanie badań obrazowych oraz punkcji lędźwiowej (w celu wykluczenia krwotoku podpajęczynówkowego).

Leczenie migreny

Leczenie migreny polega na zwalczaniu objawów, łagodzeniu przebiegu epizodów bólowych. Większość pacjentów umie już po pewnym czasie bezbłędnie rozpoznać moment, w którym rozpoczyna się epizod migrenowy. Potrafią także wskazać na czynniki wyzwalające migrenę. Za działanie profilaktyczne uznaje się przede wszystkim unikanie sytuacji, które mogą prowadzić do pojawienia się migrenowego ataku (stresu, odwodnienia, niewyspania, nadużywania alkoholu). Zbiór przyczyn wyzwalających bóle migrenowe określa się mianem trigerów – co ciekawe, zalicza się do nich czerwone wino oraz ser pleśniowy. Osoby cierpiące z powodu migreny powinny zrezygnować z wymienionych produktów. Profilaktyka niefarmakologiczna to tylko jeden ze sposobów radzenia sobie z bólem głowy. Do metod przynoszących całkiem dobre rezultaty zalicza się również:

• terapię behawioralną;
• terapię relaksacyjną;
• fizykoterapię;
• stymulację elektryczną;
• okłady ciepłe i zimne;
• przezczaszkową stymulację magnetyczną.

Kluczowa wydaje się zmiana stylu życia – prawidłowa higiena snu, zbilansowana dieta, zadbanie o codzienną dawkę ruchu, przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów (niedopuszczanie do odwodnienia organizmu).

Farmakologiczne metody leczenia migreny

Farmakologia przynosi zwykle dużo lepsze efekty niż leczenie profilaktyczne. Leczenie doraźne polega na przyjmowaniu preparatów przeciwbólowych w momencie wystąpienia ataku migreny. Są to przede wszystkim:

• niesteroidowe leki przeciwzapalne;
• preparaty ergotaminy;
• tryptany.

Leczenie profilaktyczne farmakologiczne migreny stosuje się u około 20% chorych. Celem jest m.in. zmniejszenie częstotliwości napadów oraz ich nasilenia i skrócenie czasu trwania epizodów bólowych. Okres leczenia wynosi od 3 do 12 miesięcy. Leczenie bólów migrenowych polega w tym przypadku na podawaniu preparatów przeciwpadaczkowych, przeciwdepresyjnych, blokerów kanałów wapniowych czy propranololu. W leczeniu migreny przewlekłej stosuje się także zioła – preparaty wrotycza maruny.

Ból migrenowy – domowe sposoby na objawy migreny

Czy napadowy ból głowy można złagodzić domowymi sposobami? Jeśli zmagasz się z migreną zapewne zadajesz sobie to pytanie. Być może zdarzyło ci się, że dolegliwości unieruchomiły cię w łóżku i nie mogłeś wykonywać swoich codziennych obowiązków? W takiej sytuacji skorzystaj z naszej pomocy i umów się na konsultację bez wychodzenia z domu. Możesz nie tylko porozmawiać z lekarzem, ale otrzymasz e-zwolnienie lekarskie. A jak możesz poradzić sobie z bólem? Sięgnij po napar z rumianku, krwawnika, walerianę, dziurawiec czy herbatę z imbirem. Wypróbuj różnego rodzaju techniki relaksacyjne, poproś o masaż karku i ramion. Dużo odpoczywaj, zapewnij sobie spokój.

Migrena jest chorobą przewlekłą, a nasilenie bólu może być różne, od łagodnego po uniemożliwiający funkcjonowanie. W zmniejszaniu nasilenia objawów dużą rolę pełnią dobre nawyki, prowadzenie higienicznego trybu życia i unikanie czynników wyzwalających epizody bólu.