Przedwczesny wytrysk

Przedwczesny wytrysk to jedno z najbardziej uciążliwych zaburzeń seksualnych u mężczyzn. Możemy o nim mówić w momencie, gdy staje się frustrujący dla pary. Szacuje się, że problem przedwczesnego wytrysku dotyczy 1/3 seksualnie aktywnych mężczyzn. Wśród przyczyn wymienia się zaburzenia erekcji, cukrzycę, choroby tarczycy, nerwicę, depresję. Możliwe jest także pierwotne zaburzenie przedwczesnego wytrysku. Leczenie uzależnione jest od przyczyny wywołującej problem. Konieczna może być konsultacja z urologiem lub seksuologiem. Niekiedy stosuje się również antydepresanty pomagające odzyskać równowagę psychiczną. Wśród skutecznych metod wymienia się także ćwiczenia samodzielne lub z partnerką.

Czym jest przedwczesny wytrysk?

Przedwczesny wytrysk polega na szybkiej ejakulacji nawet na etapie gry wstępnej. To dysfunkcja, która najczęściej dotyczy młodych, niedoświadczonych seksualnie mężczyzn. Bywa przyczyną utraty satysfakcji ze współżycia seksualnego u obojga partnerów. Specjaliści wyróżniają dwa rodzaje przedwczesnego wytrysku – pierwotny i wtórny, czyli nabyty. Kiedy diagnozuje się przedwczesny wytrysk?

Mężczyzna zgłaszający problem musi spełniać kryteria ogólne dysfunkcji seksualnych, do których należą:

• niemożność nawiązania relacji seksualnej zaspokajającej potrzeby i pragnienia;
• czas występowania trudności wynosi minimum 6 miesięcy;
• powodem dysfunkcji nie jest inne zaburzenie psychiczne ani somatyczne czy zażywane leki.

Oprócz kryteriów ogólnych pod uwagę brane są także tzw. kryteria szczegółowe (klasyfikacja ICD-10). Jeśli i te są spełnione, diagnozowany jest przedwczesny wytrysk. Do kryteriów szczegółowych zalicza się brak zdolności do opóźnienia wytrysku, co prowadzi do utraty satysfakcji ze stosunku. W praktyce oznacza to sytuację, w której wytrysk następuje przed lub zaraz po rozpoczęciu stosunku (przyjęto granicę czasową 15 sekund), a także, gdy do wytrysku dochodzi mimo niewystarczającego wzwodu umożliwiającego penetrację. Drugie kryterium szczegółowe oznacza, że o dysfunkcji można mówić, gdy zbyt szybka ejakulacja nie jest następstwem długiego powstrzymywania się od współżycia.

Przedwczesny wytrysk – klasyfikacja Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego

Klasyfikacja stworzona przez amerykańskich specjalistów ujmuje przedwczesny wytrysk w kategoriach nasilenia dolegliwości:

• zaburzenie łagodne – wytrysk następuje w ciągu 30–60 sekund od momentu rozpoczęcia penetracji;
• nasilenie umiarkowane – do wytrysku dochodzi w ciągu 15–30 sekund od chwili rozpoczęcia stosunku;
• dolegliwości o znacznym nasileniu – wytrysk pojawia się do 15 sekund po rozpoczęciu współżycia, a nawet jeszcze przed penetracją.

Według amerykańskich lekarzy o problemie należy mówić w sytuacji, gdy wytrysk następuje szybciej niż mężczyzna tego chce, co powoduje złe samopoczucie i brak satysfakcji z aktywności seksualnej.

Zbyt szybki wytrysk – diagnostyka

Biorąc pod uwagę kryteria opisane powyżej, diagnozowanie przedwczesnego wytrysku powinno przede wszystkim obejmować wywiad z pacjentem. Niezbędne jest poznanie historii przebytych chorób i urazów, przyjmowanych leków. Istotne jest opisanie wszystkich dotychczasowych problemów z przedwczesnym wytryskiem. Poznanie przyczyny dolegliwości umożliwia podjęcie skutecznych działań.

Szybka ejakulacja – rodzaje zaburzenia

W zależności od przyczyny problemu możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje przedwczesnego wytrysku:

• przedwczesny wytrysk pierwotny, czyli wrodzony – zaburzenie utrzymuje się od czasu inicjacji seksualnej, ejakulacja może następować jeszcze przed rozpoczęciem penetracji lub krótko po jej rozpoczęciu; przyczyn zaburzenia upatruje się w uwarunkowaniach genetycznych, a skuteczne leczenie oparte jest na farmakologii;
• przedwczesny wytrysk wtórny, inaczej nabyty – pacjent przez pewien czas nie skarżył się na problemy podczas stosunków seksualnych, a przedwczesny wytrysk pojawił się w pewnym momencie (problem stał się zauważalny dla mężczyzny i nie jest traktowany jako incydent jednorazowy); na zbyt szybką ejakulację mogą mieć wpływ substancje psychoaktywne, problemy natury psychicznej, trudności interpersonalne, dlatego w tym przypadku oprócz leczenia farmakologicznego zaleca jest np. psychoterapia.

Niekiedy stosuje się również podział na zaburzenia o charakterze uogólnionym oraz sytuacyjnym. W pierwszym przypadku pacjent doświadcza problemów z kontrolowaniem wytrysku przy każdym zbliżeniu, w drugiej sytuacji jedynie czasowo, w określonych przypadkach. Postępowanie w leczeniu zaburzenia bywa podobne, dużą wagę przykłada się do wsparcia terapeutów.

Przyczyny przedwczesnego wytrysku

Zbyt wczesny wytrysk to złożony problem. Nie można wskazać jednej konkretnej przyczyny, nie zawsze też udaje się ją znaleźć. Warto też pamiętać, że przedwczesny wytrysk może nie być problemem samym w sobie, a jedynie objawem towarzyszącym jakiejś chorobie. Dlatego też istotne jest wspomniane przeprowadzenie dokładnego wywiadu, a w razie konieczności poszerzenie diagnostyki o specjalistyczne badania.

Wśród przyczyn występowania zjawiska przedwczesnego wytrysku wymienia się głównie:

• czynniki neurobiologiczne, które zwykle dotyczą pierwotnego charakteru przedwczesnego wytrysku (aktywność neuroprzekaźników ośrodkowego układu nerwowego);
• czynniki somatyczne – cukrzyca, nadczynność tarczycy, zapalenie cewki moczowej, przerost lub zapalenie prostaty, udar, zaburzenia erekcji;
• czynniki psychogenne – depresja, nerwica, stany lękowe, nieregularne współżycie, problemy w związku, nieudane życie seksualne, złe doświadczenia związane ze stosunkami seksualnymi; w tym przypadku zwykle mówi się o wtórnym przedwczesnym wytrysku.

Dokładne przyczyny zjawiska nie zostały poznane, a w wielu przypadkach problem jest złożony i obejmuje wiele różnych czynników, zarówno psychogennych, jak i somatycznych. Warto też zaznaczyć, że jest to dość częsta dolegliwość, dotykająca niemal 1/3 mężczyzn w Polsce. Niestety problem jest wciąż uznawany za wstydliwy i nie każdy pacjent szuka pomocy specjalisty. Nieleczona dysfunkcja może tylko pogłębiać frustrację, co oznacza niezdolność do stworzenia satysfakcjonującej relacji z partnerką.

Przedwczesny wytrysk – skutki

Przedwczesny wytrysk może być przyczyną wielu innych problemów. Jednym z nich jest powolna rezygnacja ze współżycia, ponieważ pacjent uważa, że się nie sprawdza i nie może usatysfakcjonować partnerki. To z kolei wpływa na obniżenie jakości życia, samopoczucia, obniża znacznie samoocenę. W szerszej perspektywie można mówić nawet o wycofywaniu się z życia towarzyskiego, społecznego, problemach w nawiązywaniu nowych relacji, a także pogłębiającym się kryzysie w już istniejącym związku. Przedwczesny wytrysk może rodzić całe mnóstwo problemów, dlatego zawsze warto spróbować podjąć leczenie. Pomóc może wizyta u seksuologa, psychoterapeuty, a także urologa. W pierwszej kolejności konieczne jest wykluczenie schorzeń mogących rzutować na jakość życia seksualnego.

Leczenie przedwczesnego wytrysku

Terapia zawsze dobierana jest indywidualnie i musi uwzględniać stan zdrowia pacjenta, rodzaj zaburzenia. Konieczne jest wykluczenie chorób układu moczowo-płciowego, nerwowego, tarczycy. Jeśli za przyczynę problemu uznane zostaną zaburzenia natury psychicznej jak nerwice, depresje niezbędne może okazać się podanie antydepresantów. Są to głównie leki z grupy wychwytu zwrotnego serotoniny (z grupy SSRI), leki SARI, preparaty z grupy inhibitorów fosfodiesterazy typu 5 (przy zaburzeniach erekcji). Pacjenci kierowani są także na terapie indywidualne lub dla par (terapia poznawczo-behawioralna).

Wśród stosowanych preparatów wymienić należy również różnego rodzaju maści czy kremy, które nakłada się na penisa kilkanaście minut przed stosunkiem. Ich zadaniem jest znieczulenie i zmniejszenie wrażliwości prącia na dotyk. Preparaty te zawierają lidokainę lub prilokainę. Trzeba jednak pamiętać, że tego rodzaju metody mogą mieć też skutki uboczne, jak choćby przemijające problemy z erekcją czy uczucie pieczenia.

Leki, które mogą pomóc na przedwczesny wytrysk

U mężczyzn, którzy zmagają się z przedwczesnym wytryskiem następującym już na skutek niewielkiego podniecenia można zastosować leczenie farmakologiczne. Lekarz może zdecydować o przepisaniu tabletek pomagających zachować kontrolę i opóźnić ejakulację, dzięki czemu stosunek seksualny jest bardziej satysfakcjonujący. Na przedwczesny wytrysk specjalista może zalecić tabletki Priligy. Czas trwania terapii oraz dawkowanie ustala się indywidualnie, biorąc pod uwagę stan zdrowia pacjenta i intensywność objawów. Lek należy przyjmować zgodnie z zaleceniami, stosując go godzinę przed stosunkiem. Przyjęty później lub wcześniej może nie przynieść oczekiwanych rezultatów.

Jak przedłużyć stosunek? Ćwiczenia

Oprócz typowo medycznej terapii zaleca się niekiedy wypróbowanie naturalnych metod mogących pomóc na przedwczesny wytrysk. Leczenie polega na wykorzystaniu specjalnego zestawu ćwiczeń APE (Anti Premature Ejaculation), które wykonuje się samodzielnie oraz z partnerką. Należy je powtarzać codziennie przez pół godziny. Celem ćwiczeń jest wykształcenie reakcji, które pomagają uzyskać kontrolę nad ciałem oraz wzmocnienie mięśni krzyżowo-guzicznych. Oto zestaw aktywności, które umożliwiają wypracowanie umiejętności kontroli wytrysku:

• masaż punktu odpowiedzialnego za czas ejakulacji, który znajduje się z tyłu lewego uda, gdzie umiejscowiony jest nerw kulszowy, a także punktu leżącego na wysokości sutków, pomiędzy piersiami a mostkiem; masaże powinny być delikatne i nie dłuższe niż 5 minut;
• technika trzech palców, czyli naprzemienne uciskanie punktu leżącego między jądrami a odbytem i odczekiwanie aż napięcie i podniecenie ustąpi;
• trening mięśni Kegla wykonywany w seriach 30 skurczów i rozluźnień;
• metoda start-stop polegająca na doprowadzaniu się mężczyzny do punktu, w którym nastąpiłby orgazm (podczas masturbacji) i przerwaniu aktywności aż do spadku napięcia; po chwili przerwy należy powtórzyć działanie;
• metoda uciskania, która polega na uciskaniu żółędzi penisa tuż przed wytryskiem, aby go powstrzymać; istotny jest właściwy chwyt penisa – kciuk znajduje się na wędzidełku, pozostałe palce oplatają penisa;
• sterowanie wyobraźnią;
• ćwiczenia oddechowe.

Wytrysk można próbować opóźnić już w czasie stosunku, unosząc lekko biodra i wysuwając powoli członek z pochwy partnerki. Podczas bezruchu należy głęboko oddychać.

Czy przedwczesny wytrysk można wyleczyć?

Przedwczesny wytrysk występuje u wielu mężczyzn, może zdarzać się incydentalnie lub być powtarzającym się problemem. Metody leczenia zależą od przyczyn dolegliwości, dlatego niezbędna jest konsultacja ze specjalistą – urologiem, seksuologiem, psychologiem, czasem endokrynologiem. Leczenie opiera się na podawaniu odpowiednich leków, ale również wykonywaniu ćwiczeń, a czasem zastosowaniu psychoterapii.

Skrócenie czasu stosunku seksualnego to frustrująca sytuacja zarówno dla mężczyzny, jak i jego partnerki. Może powodować pogorszenie relacji w związku. Warto szukać pomocy i starać się rozwiązać problem zanim doprowadzi do jeszcze większych komplikacji i znacznego pogorszenia samopoczucia.