Posocznica – charakterystyka reakcji zapalnej. Jak ją rozpoznać i leczyć?

Posocznica – bardziej znana pod nazwą sepsa – jest reakcją zapalną wywołującą stan zagrożenia życia, który przy zaniechaniu odpowiedniego leczenia, może doprowadzić do uszkodzenia tkanek, niewydolności oddechowej i narządowej, wstrząsu, a w konsekwencji do śmierci. Najczęściej posocznicę wywołują wirusy, bakterie i patogeny, m.in. gronkowce, paciorkowce lub pneumokoki. Jak objawia się posocznica? Jak ją rozpoznać i leczyć? Czy można się przed nią uchronić? Tego dowiesz się z naszego artykułu.

Potrzebujesz E-recepty Online ? Już dziś zamów ją i otrzymaj kod sms nawet w 5 minut w naszym serwisie !

Posocznica – w jaki sposób dochodzi do zakażenia?

Posocznica może wystąpić zarówno przy stosunkowo niegroźnych dolegliwościach takich jak zakażenie układu moczowego czy osłabienie spowodowane niską odpornością, jak i przy poważniejszych zakażeniach, np. jamy brzusznej, zapaleniu płuc. Problem ten dotyczy głównie osób starszych, których organizm jest osłabiony z racji wieku i przebytych chorób, pacjentów onkologicznych mających niską odporność i kobiet w ciąży lub po porodzie. W grupie ryzyka znajdują się również niemowlęta i małe dzieci, ponieważ nie mają one wystarczająco wykształconego układu odpornościowego. Bardzo często słyszy się o przypadkach posocznicy w szpitalach i placówkach medycznych. Jest to najprawdopodobniej powiązane z nieprzestrzeganiem reżimu sanitarnego. Podczas wykonywania procedur dochodzi do kontaktu patogenu z osłabionym organizmem, co wywołuje u niego reakcję zapalną, czyli sepsę. Warto nadmienić, że posocznica nie jest chorobą, więc nie można się nią zakazić. Można jednak zakazić się drobnoustrojem, który doprowadził do jej wystąpienia. W jaki sposób? Najczęściej w wyniku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny, ale również poprzez pocałunek, dzielenie się jedzeniem, korzystanie z tych samych sztućców. Jesteśmy narażeni na posocznicę szczególnie zimą i wiosną, kiedy wzrasta liczba zachorowań i poprzez nadużywanie antybiotyków osłabiamy swój układ odpornościowy.

Jakie objawy przejawia posocznica?

Pacjent, który zapadł na posocznicę przejawia szereg objawów. Początkowo mogą one wyglądać jak typowe symptomy grypy lub przeziębienia, jednak z czasem mogą przerodzić się w objawy niebezpieczne dla zdrowia i życia. Zaliczyć do nich można znacznie podwyższoną (powyżej 38°C) lub znacznie obniżoną (poniżej 36°C) temperaturę ciała, przyspieszoną akcję serca i przyspieszony oddech. Pacjent zmagający się z posocznicą może również cierpieć na biegunkę, dreszcze, nadmierną potliwość, osłabienie i zaburzenia świadomości, wymioty, bóle rąk i nóg oraz zmiany skórne. Mimo że są to dość charakterystyczne objawy, posocznicę stwierdza się nie tylko w oparciu o ocenę zdrowia pacjenta, ale przede wszystkim wykonując badania laboratoryjne i mikrobiologiczne takie jak bakteriologia i morfologia krwi, gazometria krwi tętniczej i żylnej, itp. Ważne, aby nie zwlekać z przeprowadzeniem diagnozy, ponieważ posocznica jest zakażeniem, które rozwija się w organizmie bardzo szybko i może nieodwracalnie uszkodzić układ krwionośny, oddechowy, a nawet doprowadzić do powstania zatorów.

Jak leczyć posocznicę?

Leczenie posocznicy powinno obejmować przyczyny jej występowania oraz jej objawy. Jest to szybko i gwałtownie postępujący stan zapalny, dlatego natychmiastowe rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia jest niezbędne, aby uniknąć poważniejszych, a nawet krytycznych skutków takich jak wstrząs septyczny, który w 40% doprowadza do śmierci (w Polsce każdego roku z na sepsę umiera 30 tysięcy osób).  Zatrzymanie przebiegu posocznicy wymaga leczenia szpitalnego –  głównie silnymi antybiotykami. Kiedy stan zapalny zagraża życiu konieczne może być podtrzymywanie funkcji uszkodzonych narządów poprzez dializoterapię, wentylację mechaniczną i sztuczne żywienie. Ważne, aby w porę ustalić, które bakterie, wirusy albo grzyby są odpowiedzialne za spowodowanie sepsy. W zależności od reakcji organizmu na leczenie, może ono trwać od 7 do nawet 20 dni. W przypadku łagodnego przebiegu posocznicy większość pacjentów ma szanse na całkowity powrót do zdrowia bez żadnych powikłań.

Posocznica – jak zapobiegać?

Na posocznicę nie ma skutecznego antidotum. Dostępne są jednak profilaktyczne szczepienia przeciw patogenom, które ją wywołują, np. na pneumokoki. W przypadku zakażenia mogą one znacząco obniżyć nasilenie objawów. Jeśli posocznica jest zapaleniem nawracającym, osoba dorosła powinna zasięgnąć konsultacji lekarskiej i skorzystać z możliwości zastosowania szczepienia podskórnego lub doustnego zawierającego przeciętnie spotykane patogeny. Zakażenia możemy uniknąć przede wszystkim poprzez higienę. Mycie rąk i dokładna dezynfekcja ran oraz powierzchni, a także unikanie kontaktu z osobami chorymi mogą skutecznie zmniejszyć ryzyko styczności z drobnoustrojami wywołującymi posocznicę. Warto również pamiętać, by nie lekceważyć przeziębienia czy zapalenia zęba, a także nie korzystać z antybiotykoterapii bez konsultacji z lekarzem.

Czy jest szansa na wyeliminowanie sepsy?

Wyeliminowanie posocznicy nie jest obecnie możliwe. O powodzeniu terapii decyduje szybka i trafna diagnoza oraz wykrycie i usunięcie czynników wywołujących infekcję, na którą organizm odpowiada stanem zapalnym. Szansą na ograniczenie zakażenia i skuteczne leczenie osób już zakażonych jest restrykcyjne przestrzeganie procedur medycznych, racjonalne korzystanie z antybiotykoterapii oraz swobodny dostęp do diagnostyki laboratoryjnej. Ważna wydaje się również edukacja w temacie higieny już od najmłodszych lat. Dzięki temu istnieje duża szansa na zmniejszenie liczby nowych przypadków posocznicy.

Potrzebujesz E-recepty Online ? Już dziś zamów ją i otrzymaj kod sms nawet w 5 minut w naszym serwisie !