Bakteryjne zapalenie pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy to najczęstsza infekcja pochwy oraz sromu. Ma związek z zaburzeniami w mikroflorze i mnożącymi się bakteriami beztlenowymi. W wyniku zakażenia dochodzi do wzrostu pH pochwy, a jednocześnie mniej jest pałeczek Lactobacillus. Podobnie jak w przypadku zakażeń grzybiczych, czynniki ryzyka w przypadku infekcji bakteryjnej to nieprawidłowa higiena, wielu partnerów seksualnych oraz przebyte zabiegi ginekologiczne. Najczęściej występującym objawem zapalenia są szarawe lub białe upławy, które mają rybi zapach. Czasami pojawia się świąd i podrażnienie. Zdarza się jednak, że schorzenie nie daje żadnych odczuwalnych objawów.

Bakteryjne zapalenie pochwy – statystyki

Bakteryjne zapalenie pochwy jest najczęściej występującym rodzajem zapalenia okolic intymnych u aktywnych seksualnie kobiet. Szacuje się, że przynajmniej 60% kobiet przynajmniej raz w życiu miało ten problem. Występował on w okresie reprodukcyjnym, gdy możliwe było zajście w ciążę i urodzenie dzieci.

Czym jest bakteryjne zapalenie pochwy?

Bakteryjne zapalenie pochwy powodowane jest przez drobnoustroje, których obecność w pochwie nie jest niczym niezwykłym. Problem pojawia się, gdy zanikają pałeczki kwasu mlekowego oraz zmieszana zostaje flora beztlenowa i tlenowa. Pałeczki kwasu mlekowego pełnią bardzo ważną rolę, ponieważ dzięki nim regulowane jest pH w pochwie. Kwaśny odczyn pH chroni przed bakteriami chorobotwórczymi. Jeżeli dochodzi do zmniejszenia liczby pałeczek, to pochwa zostaje bez ochrony i dochodzi do zaburzenia równowagi pomiędzy różnego rodzaju bakteriami. Kobieta odczuwa wtedy podrażnienie sromu oraz pochwy. Odpowiadają za to najczęściej bakterie beztlenowe, paciorkowce i bakterie E. coli. Współczesna medycyna nie jest w stanie do końca określić szczegółów procesu, jaki zachodzi podczas infekcji. Jednak wiadomo, że duże znaczenie ma tutaj higiena intymna, a rolę grają także stosunki seksualne bez zabezpieczenia. Z dolegliwością należy udać się do lekarza, ponieważ samodzielne leczenie może przynieść negatywne konsekwencje zdrowotne.

Przyczyny bakteryjnego zakażenia pochwy

Z tym problemem najczęściej spotykają się kobiety w okresie rozrodczym. Duży wpływ na pojawienie się tej dolegliwości mają więc stosunki seksualne. Jak zostało wspomniane, nie do końca wiadomo, w jaki sposób dochodzi do zarażenia. Zakłada się, że mężczyźni są biernymi nosicielami. Ryzyko zakażenia zwiększa się, gdy mężczyzna w krótkim okresie miał kontakt płciowy z wieloma kobietami i nie stosował odpowiedniej higieny. Oto wszystkie czynniki podnoszące ryzyko bakteryjnego zapalenia pochwy:

• zaburzenia gospodarki hormonalnej, które prowadzą do suchości pochwy;
• zażywanie antybiotyków;
• ciąża i związane z nią zaburzenia hormonalne;
• stosunki seksualne z wieloma partnerami;
• nieodpowiednia higiena intymna;
• stres, przez który układ odpornościowy jest osłabiony;
• zakażenia bakteryjne innych narządów.

Warto wiedzieć, że zapalenie pochwy wpływa na zwiększenie ryzyka pojawienia się choroby zapalnej miednicy. Nie należy więc w żadnym wypadku ignorować i lekceważyć objawów. Szczególnie wyczulone na symptomy zapalenia powinny być kobiety w ciąży.

Objawy bakteryjnego zapalenia pochwy

Szacuje się, że nawet połowa przypadków bakteryjnego zapalenia pochwy może mieć przebieg bezobjawowy. Najczęściej spotykanym objawem tej dolegliwości jest nieprzyjemny zapach z pochwy. Może on kojarzyć się z nieświeżymi rybami. Kolejnymi objawami są białe lub szare upławy, którym czasem towarzyszy ból, szczególnie odczuwalny podczas stosunku. Świąd oraz pieczenie to z kolei symptomy, które występują relatywnie rzadko.

W niektórych przypadkach zapalenie pochwy może objąć również cewkę moczową. Towarzyszy temu bardzo niekomfortowe uczucie swędzenia i pieczenia. Pacjentki skarżą się także na parcie na cewkę moczową. Mogą wystąpić także suchość w pochwie oraz bóle warg sromowych. Objawy te znacznie przybierają na sile przed miesiączką.

Na czym polega diagnostyka przy bakteryjnym zapaleniu pochwy?

Najważniejszym zadaniem lekarza jest rozpoznanie infekcji i wykluczenie innych chorób, które mogą dawać podobne objawy. Mowa tu między innymi o grzybicy oraz rzęsistkowicy. W diagnostyce bakteryjnego zapalenia pochwy bierze się pod uwagę kilka elementów.

1. Lekarz zawsze na początku przeprowadza dokładny wywiad. Dzięki niemu może dowiedzieć się, czy pacjentka cierpiała w przeszłości na choroby weneryczne lub zakażenia pochwy.
2. Następnie wykonywane jest badanie ginekologiczne. Za jego pomocą ginekolog może sprawdzić stan narządów płciowych kobiety.
3. W czasie badania lekarz wprowadzi również dwa palce do pochwy i jednocześnie drugą dłonią będzie uciskał brzuch. Wykonuje się to w celu zbadania wszystkich narządów, które znajdują się w okolicy miednicy.
4. Aby przeprowadzić dokładniejsze badania, lekarz może pobrać próbkę upławów. Jeżeli we florze bakteryjnej pochwy będzie zbyt dużo bakterii beztlenowych, będzie to oznaczało, że pacjentkę należy leczyć na bakteryjne zakażenie pochwy.

Badaniem, które również wykorzystuje się w diagnostyce bakteryjnego zapalenia pochwy, jest tzw. wskaźnik Nugenta. Ta metoda polega na zbadaniu wydzieliny z pochwy za pomocą mikroskopu. Wydzieliny barwione są metodą Grama. Podczas badania zwraca się uwagę na to, czy w upławach znajdują się pałeczki kwasu mlekowego i bakterie o zróżnicowanym kształcie. Przeprowadza się również hodowlę w kierunku Gardnerella vaginalis, a także innych bakterii beztlenowych i tlenowych.

Leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy

W peocesie leczenia bakteryjnego zapalenia pochwy stosuje się leki doustne oraz leczenie miejscowe. Należy pamiętać o tym, by w czasie leczenia nie dochodziło do współżycia seksualnego aż do momentu, gdy objawy ustąpią. Najczęściej stosowanym lekiem doustnym jest metronidazol, który należy przyjmować dwa razy dziennie przez 7 dni. Nie można w tym czasie spożywać napojów alkoholowych ze względu na możliwe wystąpienie bólów brzucha.

Jeżeli chodzi o leczenie miejscowe, najczęściej wykorzystuje się klindamycynę w postaci żelu. Ten lek dopochwowy również należy stosować przez 7 dni. Warto zaznaczyć, że może on osłabiać prezerwatywy lateksowe jeszcze nawet przez 5 dni po zaprzestaniu stosowania. Należy więc zachować wstrzemięźliwość seksualną jeszcze przez ten czas, już po odstawieniu.

Leczenie powinno być prowadzone pod opieką lekarza. Nie należy odstawiać środków farmakologicznych wcześniej, ponieważ może dojść do nawrotu zakażenia.

Nawroty bakteryjnego zapalenia pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy ma charakter nawrotowy. Oznacza to, że nawet po całkowitym ustąpieniu objawów zakażenie może pojawić się ponownie. Zwykle dzieje się tak w ciągu około 6 miesięcy od momentu odstawienia leków. Nawrót objawów sprawia, że konieczna będzie ponowna wizyta lekarska. Podczas jej trwania pacjentka omówi z lekarzem wszystkie pozostałe możliwości leczenia. Najczęściej stosuje się przedłużone leczenie metronidazolem. Możliwe jest również zwiększenie liczebności pałeczek kwasu mlekowego w pochwie, by móc przywrócić w niej odpowiednie środowisko. Wykorzystuje się do tego produkty do higieny intymnej, w których znajdują się szczepy Lactobacillus. Lekarze zalecają też spożywanie jogurtów, które są bogate w specjalne kultury bakterii (probiotyki).

Kolejnym rozwiązaniem jest zastosowanie globulek zawierających pałeczki kwasu mlekowego. Dzięki nim można doprowadzić do zakwaszenia pochwy przy jednoczesnym wsparciu namnażania pożytecznych bakterii.

Leki, które mogą pomóc na bakteryjne zapalenie pochwy

Za dobór leczenia farmakologicznego zawsze odpowiedzialny jest lekarz. Pacjentka nie powinna leczyć się samodzielnie. Oto najczęściej przepisywane leki na bakteryjne zapalenie pochwy:

• Gynalgin;
• Metronidazol Polpharma;
• Fluomizin;
• Arilin Rapid;
• Anapran.

W jaki sposób zapobiegać bakteryjnemu zapaleniu pochwy?

Chcesz ograniczyć ryzyko wystąpienia bakteryjnego zapalenia pochwy? Przede wszystkim konieczne będzie zminimalizowanie podrażnień. Warto kupić delikatne mydło, którego pozostałości po kąpieli należy dokładnie spłukiwać z zewnętrznej części narządów płciowych. Kolejnym krokiem będzie dokładne osuszenie ciała ręcznikiem. Do higieny intymnej trzeba używać specjalnych płynów, które pomogą zachować odpowiednie pH.

Z higieną nie można jednak przesadzać. Jeżeli kobiece narządy płciowe będą nadmiernie płukane, można doprowadzić do zaburzenia równowagi bakteryjnej, a to zwiększa ryzyko infekcji. W czasie stosunku seksualnego należy używać lateksowych prezerwatyw. Warto również ograniczyć liczbę partnerów seksualnych i unikać stosunku z osobami nowo poznanymi.

W czasie menstruacji często trzeba zmieniać podpaski oraz tampony. Kobiety, które mają skłonność do zakżeń, powinny całkowicie zrezygnować z używania tamponów, te bowiem mogą podrażniać błonę śluzową. Latem warto zrezygnować z chodzenia w spodniach, ponieważ pot sprzyja namnażaniu się bakterii. Dzięki takiej profilaktyce możliwe będzie zminimalizowanie szans na wystąpienie bakteryjnego zapalenia pochwy.

Bakteryjne zapalenie pochwy – powikłania

Bakteryjne zapalenie pochwy najczęściej nie wiąże się z żadnymi powikłaniami. Zdarzają się jednak sytuacje, w których dojść może do dosyć poważnych komplikacji. Dotyczy to przede wszystkim kobiet w ciąży. Nieleczone zapalenie pochwy może nawet doprowadzić do przedwczesnego porodu lub poronienia. Dodatkowo kobieta jest bardziej narażona na choroby takie jak HIV, rzeżączka, chlamydioza oraz opryszczka.

Czy bakteryjne zapalenie pochwy można całkowicie wyleczyć?

Dzięki zastosowaniu doustnych oraz miejscowych środków farmakologicznych można całkowicie pozbyć się bakteryjnego zakażenia pochwy. Należy jednak pamiętać o nawrotowym charakterze tej dolegliwości. Można o nim mówić, gdy w ciągu roku pojawią się przynajmniej trzy epizody tej dolegliwości. Pamiętaj, aby zawsze przestrzegać zaleceń lekarza i nie rezygnować z przyjmowania leków zbyt wcześnie!

Bakteryjne zapalenie pochwy a ciąża

Waginoza bakteryjna występuje u kobiet w ciąży z podobną częstotliwością, jak u kobiet nieciężarnych. Schorzenie może powodować przedwczesne pęknięcie błon porodowych, co wiąże się z ryzykiem przedwczesnego porodu lub poronienia. Możliwe są także inne powikłania infekcyjne, dlatego konieczny jest regularny pomiar kwasowości pochwy podczas wizyt kontrolnych u lekarza. Jeżeli u ciężarnej wykryte zostanie bakteryjne zapalenie pochwy, wówczas konieczne będzie szybkie wprowadzenie leczenia farmakologicznego.

Jeżeli zobaczysz u siebie symptomy, które mogą wskazywać na bakteryjne zapalenie pochwy, w takiej sytuacji koniecznie zgłoś się do ginekologa. Szybka wizyta u lekarza pomoże ci uninąć niebezpiecznych powikłań. Nie zapominaj również o odpowiedniej higienie intymnej!